Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας 2023
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει την ψυχική υγεία ως μία κατάσταση ευεξίας, ικανότητας επιτυχούς επίλυσης προβλημάτων, παραγωγικής εργασίας και συμμετοχής του ατόμου στην κοινωνική ζωή.
Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας είναι μια ευκαιρία να θυμίσουμε εμείς στον εαυτό μας, αλλά και ο ένας στον άλλον, πόσο σημαντική είναι, καθώς και να δώσουμε προτεραιότητα στη φροντίδα της. Από το 1994 θεσμοθετήθηκε η 10 Οκτώβρη ως η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, με απώτερο σκοπό την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση.
Ανατρέχοντας στην ιστορία, η ψυχική διαταραχή «γεννιέται» μαζί με τον ανθρώπινο πολιτισμό, ενώ για χιλιάδες χρόνια επικρατούσε άγνοια, όσον αφορά την κατανόηση και αιτιολογία της. Μόλις από τον 19ο αιώνα και μετά, η επιστήμη μας άρχισε να ασχολείται ενεργά, μέσα σε μία προσπάθεια μελέτης και αποδοχής της ψυχικής ασθένειας.
Η πανδημία COVID-19 προκάλεσε αυξημένο στρες και επιβάρυνε σε μεγάλο βαθμό την ψυχική υγεία, προκαλώντας υποτροπές σε άτομα με ιστορικό ή εκδήλωση συμπτωματολογίας για πρώτη φορά. Το έτος 2021 φάνηκε ότι το 5% του ενήλικου πληθυσμού πάσχει από κατάθλιψη, ενώ οι έρευνες «εκφράζουν» ανησυχία για τα ποσοστά επιπολασμού που θα δούμε στο μέλλον.
Οι ψυχικές δυσκολίες, σε αντίθεση με τις σωματικές, δεν είναι εύκολα ορατές. Αυτός είναι και ο λόγος, που πιο δύσκολα θα ζητήσει κάποιος στήριξη και βοήθεια.
Η ψυχική υγεία είναι πολλά παραπάνω από το αντίθετο της ψυχικής νόσου, γι’ αυτό:
- Ας φροντίσουμε γι’ αυτήν με τον ίδιο σεβασμό που φροντίζουμε και τη σωματική μας υγεία.
- Ας σπεύσουμε να στηρίξουμε, μα κυρίως να ακούσουμε, όσους το χρειάζονται.
- Ας γίνουμε, ο καθένας από εμάς, κομμάτι μίας κοινωνίας, όπου η στήριξη και η κατανόηση είναι προσβάσιμες για όλους, χωρίς φόβο κριτικής.
- Ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να καταπολεμήσουμε το στίγμα και να προωθήσουμε την ευεξία, μέσω της αυτοφροντίδας.
Η ψυχική υγεία αποτελεί τη βάση για μια ευτυχισμένη και παραγωγική ζωή.
Είναι φροντίδα, ισορροπία, αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής και δικαίωμα όλων!
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Τα όρια του ρεαλισμού
Ένα πρώτο βήμα για την αυτοπραγμάτωση μέσα στο κοινωνικό γίγνεσθαι, μπροστά σε επερχόμενες μεταβολές, αποτελεί η αναγνώριση και η συνειδητοποίηση των πραγματικών αναγκών καθώς και η επίτευξη των προσωπικών στόχων που καθορίζονται από τον τρόπο που έχουμε επιλέξει να νοηματοδοτούμε τα ερεθίσματα.
Η αυτοπραγμάτωση αναφέρεται στην αξιοποίηση και πραγματοποίηση των πνευματικών, ψυχικών και σωματικών δυνατοτήτων του ανθρώπου ώστε να επιτύχει τα μέγιστα, μέσα από την εσωτερική ισορροπία. Για να θέσεις στόχους και να πραγματοποιήσεις τα όνειρά σου χρειάζεται να έχεις θέληση και έναν τρόπο σκέψης που δομείται σε μια θετική προσέγγιση ακόμη και όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με δύσκολες συνθήκες ζωής. Οι δεξιότητες που αναπτύσσει το άτομο καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, «σφυριλατούνται» και εδραιώνονται μέσα από καταστάσεις που απαιτούν την άμεση διαχείρισή τους.
“Υπάρχουν κίνδυνοι;”
Ο ρεαλισμός ως αντικειμενική απόδοση της πραγματικότητας και η προσαρμογή των προσωπικών επιδιώξεων, υπάρχει για να μας θυμίζει ποια είναι τα όρια, χωρίς αυτό να σημαίνει πως όταν δημιουργούμε γνωσιακές εναλλακτικές που ενισχύουν την προσαρμοστικότητά μας είμαστε ονειροπόλοι. Υπάρχει όμως κίνδυνος μέσα στην προσπάθεια του ατόμου να αποδώσει μια κατάσταση χωρίς υπερβολές και συναισθηματικές αποχρώσεις, να υιοθετήσει έναν πιο άκαμπτο τρόπο σκέψης όπου οι θετικές εναλλακτικές προσεγγίσεις να μην αποτελούν προτεραιότητα. Η δημιουργία θετικής απόδοσης δεν βασίζεται εξολοκλήρου σε ρεαλιστικά πρότυπα, αλλά στην δυνατότητα του ατόμου να φαντάζεται πώς μπορεί να τα δημιουργήσει. Το μέλλον το δημιουργούμε βάσει μιας επιθυμητής λειτουργικής αναπαράστασης του εαυτού, θέτοντας τους περιορισμούς μόνο για να οριοθετούμαστε και όχι για να μην εξελισσόμαστε.
ΤOP TIP!
Η θετική σκέψη για να είναι ρεαλιστική θα πρέπει να βασίζεται σε μια επιχειρηματολογία και να μην αναλώνεται σε γενικολογίες μπροστά σε συγκεκριμένα ερεθίσματα, ώστε να εξασφαλιστεί με αυτό τον τρόπο η ρεαλιστικότητα των θετικών σκέψεων. Το να έχει κάποιος τη δυνατότητα να σκέφτεται θετικά με ρεαλιστικό τρόπο βασισμένο στις πραγματικές ανάγκες εαυτού προϋποθέτει τη συνείδηση εαυτού και επίγνωση των επιλογών του.
Παπαδόπουλος Περικλής
Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπευτής
Επιστημονικός Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Learn More
Γιατί φοβάμαι να φλερτάρω;
Τι είναι το φλερτ; Αν προσπαθήσουμε να περιγράψουμε το φλερτ, τότε θα μιλήσουμε για την ερωτική προσέγγιση, τα βλέμματα που θα ανταλλάξουμε, τα όμορφα λόγια που θα εκφράσουμε, τη «χημεία» που μπορεί να μας συνδέσει. Βέβαια πια, την εποχή που το διαδίκτυο «τιθασεύει» τις ζωές μας, μιλάμε περισσότερο για το διαδικτυακό φλερτ.
Το φλερτ μπορεί να είναι η αρχή μίας σεξουαλικής εμπειρίας ή μιας γνωριμίας που θα εξελιχθεί σε σχέση. Είναι η οδός της αλληλεπίδρασης με ένα άτομο, που μας ελκύει και επιθυμούμε να του το δείξουμε. Πρόκειται, λοιπόν, για μία διαδικασία που μας δημιουργεί εγρήγορση, θετικό στρες, ενθουσιασμό, προσδοκία και φαντασία.
Φλερτάρει ο άνθρωπος πια; Η αλήθεια είναι, πώς όλο και συχνότερα, ακούμε νέους ανθρώπους να αποφεύγουν το φλερτ, ιδιαίτερα πρόσωπο με πρόσωπο, να αποσύρονται και να απομονώνονται.
Ο φόβος του φλερτ μπορεί να προέρχεται από πολλούς διαφορετικούς λόγους, όπως για παράδειγμα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που διαμορφώθηκαν με τα χρόνια. Ας δούμε μερικούς από τους συνήθεις λόγους:
Φόβος της απόρριψης: Ρεαλιστικά, η δοκιμασία να φλερτάρουμε δεν σημαίνει ότι θα μας φέρει και το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Αυτό άλλωστε δεν ισχύει σε πολλές καταστάσεις στη ζωή μας; Ο φόβος ότι το φλερτ μπορεί να οδηγήσει σε απόρριψη είναι αρκετά συνηθισμένος. Μην ξεχνάτε ότι όταν αλληλεπιδρούμε με έναν άνθρωπο έχουμε την ευκαιρία να τον «κερδίσουμε» με τον δικό μας μοναδικό τρόπο. Ο φόβος μας πολλές φορές προέρχεται από την ανασφάλεια, που πηγάζει από τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας. Αν έχουμε την πεποίθηση ότι δεν είμαστε αρκετοί ή δεν αξίζουμε, αυτό μας κρατάει πίσω.
Προηγούμενες αρνητικές εμπειρίες: Μία προσέγγιση που δεν είχε το αποτέλεσμα που προσδοκούσαμε ή μία σχέση που εξελίχθηκε δυσάρεστα, μπορεί να μας εγκλωβίσει. Οι αρνητικές σκέψεις που ακολουθούν μετά από τέτοια βιώματα μπορούν να δημιουργήσουν έναν φαύλο κύκλο αποφυγής.
Μειωμένη κοινωνική ζωή: Ο φόβος μπορεί να ενισχυθεί όταν έχουμε περιορισμένες ευκαιρίες για κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Ακόμη κι όταν συναναστραφούμε με άλλους ανθρώπους, είναι πιο πιθανό να νιώσουμε ανασφάλεια σε κοινωνικές καταστάσεις και ακόμα περισσότερο στην σκέψη να επιδιώξουμε να φλερτάρουμε.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε τους φόβους σας και να προσπαθήσετε να τους αντιμετωπίσετε. Το φλερτ είναι ένας φυσιολογικός τρόπος επικοινωνίας και γνωριμίας με άλλα άτομα, και μπορεί να οδηγήσει σε όμορφες σχέσεις και εμπειρίες. Εάν αναγνωρίζετε ότι διστάζετε να φλερτάρετε, μπλοκάρωντας τον εαυτό σας από την ευκαιρία να διεκδικήσει και να αναπτύξει σχέσεις, μην ξεχνάτε ότι η αναζήτηση στήριξης και ενίσχυσης τον αδύναμων σημείων, που κάθε άνθρωπος έχει, δεν είναι τίποτα διαφορετικό από μία δυναμική απόφαση, που θα σας φέρει πιο κοντά σε μία καλύτερη και πιο λειτουργική εκδοχή του εαυτού σας, μέσα από την αύξηση της αυτοπεποίθησης και την εκμάθηση δεξιοτήτων επικοινωνίας.
Μην ξεχνάτε πώς η ανθρώπινη επαφή μας δίνει χαρά και η συντροφικότητα συνδέεται με την μακροζωία!
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Επιστρέφοντας από τις διακοπές στην φθινοπωρινή πραγματικότητα:Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή και τι μπορείτε να κάνετε
Ο Σεπτέμβρης έφτασε, φέρνοντας μαζί του ένα φθινοπωρινό κλίμα, κάνοντας σε να αναρωτιέσαι για το πόσο γρήγορα πέρασε το καλοκαίρι. Η επιστροφή από τις ζεστές και ανέμελες μέρες των διακοπών μπορεί να προκαλέσει ένα αίσθημα μελαγχολίας και νοσταλγίας, δυσκολεύοντας την προσαρμογή στην καθημερινότητα των υποχρεώσεων. Και ενώ αυτό μπορεί να αποτελεί μια παροδική φάση δυσφορίας ήπιας έντασης, σε κάποιους ανθρώπους είναι πιθανό να εξελιχθεί σε μια παθολογική κατάσταση, μεγαλύτερης σοβαρότητας και διάρκειας, που είναι γνωστή ως «Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή» (Seasonal Affective Disorder-SAD).
Τι είναι η Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή;
Αποτελεί μια μορφή κατάθλιψης, που εκδηλώνει το άτομο κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, και έχει συσχετιστεί με την μειωμένη έκθεση στο ηλιακό φως, τόσο λόγω της αλλαγής του καιρού όσο και λόγω της μικρότερης διάρκειας της ημέρας. Οι μεταβολές αυτές, σε συνδυασμό με την μετάβαση από το χαλαρό καλοκαιρινό σκηνικό στην επιβαρυμένη καθημερινότητα, μπορεί να οδηγήσουν σε συναισθηματική αστάθεια, με συμπτώματα όπως:
- Αίσθημα ανηδονίας (απώλεια του ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που ήταν παλιότερα ευχάριστες)
- Καταθλιπτική διάθεση
- Σωματική κόπωση
- Ψυχοκινητική επιβράδυνση
- Δυσκολία στη συγκέντρωση
- Αυξημένη όρεξη για φαγητό – αύξηση βάρους
- Διαταραχές στον ύπνο (υπερυπνία)
Η σοβαρότητα και τα χαρακτηριστικά αυτής της διαταραχής μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο, ενώ εμφανίζεται πιο συχνά σε όσους έχουν ιστορικό κατάθλιψης είτε οι ίδιοι είτε κάποιο συγγενικό τους πρόσωπο.
Τι μπορείτε να κάνετε;
- Διατήρηση της ρουτίνας: Θα σας επιτρέψει να δημιουργήσετε ένα κλίμα σταθερότητας και οργάνωσης.
- Εστίαση στους στόχους σας: Οι διακοπές μπορεί να σας βοήθησαν να ξεκαθαρίσετε και να ιεραρχήσετε τους στόχους και τις προτεραιότητες σας. Χρησιμοποιήστε αυτήν την ενέργεια για να εστιάσετε σε αυτούς τους στόχους και να δημιουργήσετε ένα σχέδιο δράσης για να τους επιτύχετε.
- Αυτοφροντίδα: Επενδύστε χρόνο στον εαυτό σας και σε δραστηριότητες που θα οδηγήσουν σε αυτοβελτίωση και ενίσχυση της διάθεσης σας όπως άσκηση ή περπάτημα.
- Κοινωνικοποίηση: Μην απομονώνεστε. Επικοινωνήστε με φίλους και προγραμματίστε δραστηριότητες.
- Αναζήτηση βοήθειας από ειδικό ψυχικής υγείας: αν τα συμπτώματα επιμένουν και αντιλαμβάνεστε ότι δυσλειτουργείτε στην καθημερινότητα, είναι η ώρα να μοιραστείτε το πρόβλημα και την δυσκολία σας με έναν ειδικό, που θα σας κατευθύνει στην κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση, ψυχοθεραπευτικά και με την λήψη φαρμακοθεραπείας
Καθώς μπαίνουμε στην μεταβατική εποχή του φθινοπώρου, η προσαρμογή στην καθημερινή ζωή μπορεί να αποδειχθεί μια πρόκληση. Είναι χρήσιμο να μπορούμε να διατηρήσουμε ό,τι θετικό αποκομίσαμε την περίοδο του καλοκαιριού και στην περίπτωση που αισθανόμαστε ότι χρειαζόμαστε τη βοήθεια ενός ειδικού, να μην διστάζουμε να την αναζητήσουμε, διεκδικώντας την λύση στο πρόβλημα μας.
Διδυμοπούλου Αγγελική
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια CBT
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Learn More
Η θάλασσα αυξάνει τη σεξουαλική μας διάθεση;
Η σεξουαλική επιθυμία περιλαμβάνει σκέψεις, εικόνες, φαντασία, ενθουσιασμό, προσδοκία, ηδονή και οργασμό. Η διάθεσή μας έχει ισχυρή σχέση με τη σεξουαλική μας επιθυμία. Στην απέναντι όχθη, η κόπωση, το στρες και η θλίψη μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ερωτική μας επιθυμία.
Το ηλιακό φως μπορεί να αυξήσει τη σεξουαλική δραστηριότητα, καθώς δύναται να επηρεάσει την ενέργειά μας, προκαλώντας εγρήγορση, ενώ επίσης συνδέεται με την έκκριση ορμονών που σχετίζονται με την καλή διάθεση!
Καλοκαίρι σημαίνει φως, ήλιος, χαμόγελα, παραλία, αίσθηση από το αεράκι και το θαλασσινό νερό, ευχάριστη διάθεση, ανταλλαγή βλεμμάτων στις ακτές, γέλια παιδιών που παίζουν για ατέλειωτες ώρες στην άμμο.
Άραγε, η θάλασσα επηρεάζει την σεξουαλική μας διάθεση; Συχνά, ακούγεται πώς το καλοκαίρι είναι η περίοδος του φλερτ, των γνωριμιών, του εφήμερου, του αυθόρμητου παιχνιδιού. Μπορεί να κοντεύει Σεπτέμβρης, αλλά δεν πρέπει να παραλείψουμε να απολαύσουμε τις ζεστές ημέρες που μας απομένουν.
Το αίσθημα χαλάρωσης στην παραλία, είτε βρισκόμαστε διακοπές, είτε σε μία μικρή απόδραση την Κυριακή, μας αναζωογονεί, βελτιώνει την διάθεση και μας «γεμίζει» τις μπαταρίες. Η σεξουαλική μας διάθεση με τη σειρά της, άμεσα συνδεδεμένη με την ψυχική μας υγεία, είναι λογικό όταν χαλαρώνουμε και διασκεδάζουμε να αυξάνεται.
Όπως έχει φανεί και μέσα από έρευνες, η άσκηση βελτιώνει την υγεία μας και διευκολύνει την ροή του αίματος σε όλο το σώμα. Το κολύμπι αποτελεί ένα είδος άσκησης και μάλιστα είναι κομμάτι των διακοπών μας, όπου:
- Γυμνάζει ολόκληρο το σώμα
- Ενισχύει το καρδιο-αναπνευστικό σύστημα
- Διώχνει το στρες
- Βοηθάει στον καλύτερο ύπνο
Ταυτόχρονα, η άσκηση, όπως είναι γνωστό, ενδυναμώνει την λίμπιντο, και θα μπορούσαμε να πούμε, ότι κατά έναν τρόπο, αυξάνει την συχνότητα των επαφών. Συνεπώς, μέσα από την απόλαυση ενός μπάνιου στη θάλασσα ενδυναμώνουμε τη σεξουαλική διάθεση και ενισχύουμε τη σεξουαλική μας λειτουργία.
Είναι, λοιπόν, φυσικό επακόλουθο σε περιόδους που περνάμε καλά η σεξουαλική μας λειτουργία να ενισχύεται γι’ αυτό εκμεταλλευτείτε τις ευκαιρίες που σας δίνονται, αφιερώστε χρόνο στον σύντροφό σας ή επενδύστε σε μία προσπάθεια νέας γνωριμίας, φλερτάρετε, επικοινωνήστε και μην ξεχάσετε να κάνετε μία ακόμα βουτιά στη θάλασσα!
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
2 σημαντικά σημεία για τη σεξουαλική ζωή ενός ανθρώπου που έχει υποστεί σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική ηλικία
Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών είναι μια σοβαρή και ευαίσθητη υπόθεση. Ένα έγκλημα που κανένα παιδί δεν θα έπρεπε να μένει αβοήθητο και μόνο. Ένα τραύμα που συνοδεύει το άτομο στη ζωή του, ειδικά σε περιπτώσεις όπου το ίδιο δεν το επικοινωνεί και δεν λαμβάνει την κατάλληλη ψυχική υποστήριξη. Στατιστικά στοιχεία που μας δίνουν αριθμούς, σε μία προσπάθεια καταγραφής της κακοποίησης, είναι πάντοτε μικρότερα από την πραγματικότητα, γιατί δυστυχώς στην πλειοψηφία των περιπτώσεων μένει κρυμμένη πίσω από μία πόρτα που κλείνει.
Η σεξουαλική κακοποίηση ενός παιδιού αποτελεί σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας, που δύναται να προκαλέσει αρνητικά αποτελέσματα στην ψυχική (ψυχιατρικές διαταραχές), σωματική και σεξουαλική (σεξουαλικές δυσλειτουργίες) υγεία του θύματος. Τα άτομα με ιστορικό σεξουαλικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία καταγράφουν υψηλότερο επιπολασμό σε δυσλειτουργίες (επιθυμία, διέγερση, οργασμός, πόνος), σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
Όπως σε κάθε κατάσταση που βιώνουμε, υπάρχουν παράγοντες και συνθήκες που μεσολαβούν και μας κάνουν να νιώθουμε καλύτερα, να βελτιωνόμαστε και να προχωράμε, να ελπίζουμε και να βρίσκουμε τη δύναμη να συνεχίσουμε ή χειρότερα, μας επιβαρύνουν, μας τραυματίζουν και μας κρατούν «ριζωμένους» στις δυσκολίες μας.
Υπάρχουν παράγοντες που ενισχύουν τις πιθανότητες το άτομο να έχει καλύτερη σεξουαλική λειτουργία και συνολική ευημερία όταν έχει υποστεί σεξουαλική κακοποίηση;
Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Sexual Medicine εξέτασε εάν η αυτο-συμπόνια και η ικανοποίηση από τη σχέση, επηρεάζουν την σεξουαλική λειτουργία σε άτομα που έχουν ιστορικό σεξουαλικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία.
Τι είναι η αυτο-συμπόνια;
Η αυτο-συμπόνια (self-compassion) αφορά την ικανότητα να αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας με αγάπη, σεβασμό και κατανόηση, ιδιαίτερα όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με δυσκολίες ή/και αποτυχίες. Δεν σημαίνει να αγνοούμε αυτό που μας έχει συμβεί, αντίθετα να το αναγνωρίζουμε και να το αποδεχόμαστε, να το «αγκαλιάζουμε» και να προχωράμε.
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι:
1. Η αυτο-συμπόνια μεσολαβεί στη συσχέτιση μεταξύ κακοποίησης και σεξουαλικής λειτουργίας, δηλαδή δρα προστατευτικά για την σεξουαλική υγεία.
2. Η ικανοποίηση από την σχέση αποτελεί επίσης παράγοντα προστασίας. Όταν υπήρχαν χαμηλά επίπεδα ικανοποίησης από τη σχέση, η σεξουαλική κακοποίηση συσχετίστηκε αρνητικά με τη σεξουαλική λειτουργία. Ενώ, όταν υπήρχαν μέτρια έως υψηλά επίπεδα ικανοποίησης από τη σχέση, η συσχέτιση μεταξύ σεξουαλικής κακοποίησης και σεξουαλικής λειτουργίας δεν ήταν σημαντική.
Η αυτο-συμπόνια έχει αναγνωριστεί ως ένας σημαντικός παράγοντας στη διαδικασία θεραπείας από τη σεξουαλική κακοποίηση, ωστόσο η τρέχουσα μελέτη προτείνει ότι οι θεραπευτικές παρεμβάσεις που υποστηρίζουν την αυτοσυμπόνια, σε συνδυασμό με την αντιμετώπιση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας, είναι ευεργετικές.
Μια οικεία συντροφική σχέση, που προσφέρει ικανοποίηση, μπορεί να λειτουργήσει ως θεμελιώδης πτυχή της σεξουαλικής λειτουργίας. Κάθε δυσκολία που αντιμετωπίζει ένας άνθρωπος απαιτεί ολιστική διερεύνηση. Ο παράγοντας σχέση, αποτελεί σπουδαίο παρανομαστή στο κάθε μέρα μας και θετικό διαμεσολαβητή της ζωής μας, όταν χαρακτηρίζεται από επικοινωνία, ψυχική επαφή και σύνδεση με τον άνθρωπό μας.
Δεδομένου ότι μια ικανοποιητική σχέση μπορεί να περιορίσει τις αρνητικές επιπτώσεις ενός τραύματος (όπως η σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική ηλικία) και να προάγει τη σεξουαλική λειτουργία, η συμμετοχή του συντρόφου στη θεραπεία της σεξουαλικής δυσλειτουργίας και άρα η θεραπεία ζεύγους είναι εξέχουσας σημασίας.
Ας μην ξεχνάμε ότι μία υγιής συντροφική σχέση μας φέρνει πιο κοντά στην υγεία και την μακροζωία.
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Διακοπές: γιατί ερχόμαστε σε συγκρούσεις και 3 τρόποι να τις επιλύσουμε
Διακοπές είναι η όαση μέσα στο τρέξιμο, τις ευθύνες, τις δυσκολίες, τις υποχρεώσεις και τον καθημερινό παλμό της ζωής. Είναι η παύση, μία ανάσα ξεκούρασης και χαράς. Επιλέγουμε να είμαστε μαζί με κοντινούς μας ανθρώπους, τον σύντροφό μας, την οικογένειά μας, τα παιδιά μας. Βέβαια υπάρχουν και περιπτώσεις που κάποιος επιλέγει να κάνει διακοπές μόνος του.
Σε αυτές τις μοναδικές μέρες, που ξεφεύγουμε από την ρουτίνα της πόλης, απολαμβάνουμε τη θάλασσα και τον ήλιο, δεν μετράμε με άγχος τα λεπτά και τις ώρες που κυλούν, μοιάζει να μην «χωρούν» γκρίνιες και παράπονα. Δεν είναι λίγες οι φορές, όμως, που ενώ είμαστε σε διακοπές, οι παραξενιές και οι εντάσεις εισχωρούν ανάμεσά μας. Ακόμα περισσότερο, όταν η συντροφική μας σχέση περνάει περίοδο κρίσης, οι διακοπές μπορεί να αποτελούν μία πιεστική συνθήκη.
Είναι, άραγε, ότι δεν εκτιμάμε την στιγμή;
Πράγματι, οι διακοπές με σύντροφο ή με φιλικά πρόσωπα μπορούν να «φέρουν» συγκρούσεις. Από τη μία, αποτελεί προσδοκία για όλους να περάσουν καλά, από την άλλη, το πρόγραμμα χαλάρωσης ή και εξερεύνησης, που επιλέγει καθένας μας, μπορεί να μην συμπίπτει με του άλλου και η ολοήμερη τριβή «αναδύει» προβλήματα. Όποιοι κι αν είναι οι λόγοι που χαλάει η διάθεσή μας, είναι σημαντικό να βρούμε λύσεις και να επαναφέρουμε την ηρεμία.
Τι μπορώ να κάνω;
1. Δεν ξεχνάω τον σκοπό μου: Οι διακοπές, ιδιαίτερα στις δύσκολες περιόδους που διανύουμε, έχοντας περάσει μία τριετή πανδημία με καλοκαίρια που υπήρχε στο μυαλό ο φόβος της μόλυνσης, αποτελούν μία περίοδο ξεκούρασης. Οφείλουμε να μην ξεχνάμε πως είναι στο χέρι μας να εκμεταλλευτούμε, χωρίς εντάσεις και δυσάρεστες κουβέντες, αυτές τις στιγμές. Γι’ αυτό άλλωστε έχουμε πάει διακοπές.
2. Επικοινωνώ με ηρεμία: Ο διάλογος μας φέρνει πάντα ένα βήμα πιο κοντά στη λύση. Αν σκεφτούμε, οι συγκρούσεις έρχονται όταν ένας από τους δύο ή και οι δύο χάνουμε την ψυχραιμία μας ή την ευγένειά μας. Μιλάω για τα συναισθήματά μου, τις προσδοκίες και ανησυχίες που μπορεί να έχω. Τα περισσότερα ζητήματα μπορούν να επιλυθούν, εάν συζητήσω με σεβασμό και δεν χρεώσω, εχθρικά, τον σύντροφό μου.
3. Αναλαμβάνω την ευθύνη μου: Σε μία σχέση φταίνε πάντα και οι δύο; Αλήθεια ή ψέμα; Στις περισσότερες περιπτώσεις μία κατάσταση δεν μπορεί να είναι άσπρο ή μαύρο, έτσι έχει νόημα να σκεφτόμαστε πάντα και τις δύο πλευρές. Εάν έχουμε κάνει λάθος το αναγνωρίζουμε και προχωράμε. Εάν εμείς οι ίδιοι δεν παρατηρούμε τα δικά μας λάθη, πώς περιμένουμε από έναν άλλο άνθρωπο να το κάνει;
Αν δεν απολαμβάνουμε τις διακοπές μας μαζί, σαν ζευγάρι, σαν σύντροφοι, είναι σημαντικό να σκεφτούμε τι είναι αυτό που φταίει, τι πυροδοτεί τις εντάσεις μας, κι αν θέλουμε να συνεχίσουμε μαζί, τότε να προσπαθήσουμε να βελτιωθούμε, να επικοινωνήσουμε και να ακούσουμε ενεργητικά ο ένας τον άλλον.
Οι διακοπές είναι μία ευκαιρία να αφήσουμε τα κινητά στην άκρη, να κοιτάξουμε τον σύντροφό μας, να συζητήσουμε για θέματα που μας αρέσουν, να μοιραστούμε τις προσδοκίες μας, αλλά και να σιωπήσουμε απολαμβάνοντας τον ήχο του κύματος, να συναποφασίσουμε πώς θέλουμε να περάσουμε τον χρόνο μας και ποιες δραστηριότητες μας γεμίζουν και τους δύο, αλλά και να κάνουμε αμοιβαίες υποχωρήσεις. Αν έχουμε παιδιά, να μοιραστούμε τις ευθύνες και να συνεργαστούμε. Να ευχαριστηθούμε τον χρόνο με τα παιδιά μας, που είναι ευκαιρία να τα δούμε περισσότερο απ’ ότι επιτρέπουν οι εργασιακές πιέσεις της ζωής.
Αν αυτό το καλοκαίρι κάνετε κάποιο ταξίδι, φροντίστε να το απολαύσετε, όπως σας αξίζει!
“Το ταξίδι, όπως και η αγάπη, εκφράζει μια απόπειρα να μετατρέψουμε το όνειρο σε πραγματικότητα.” Alain de Botton (Ελβετός συγγραφέας)
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Όταν ένα σπίτι καίγεται, μια καρδιά «φλέγεται»…
Τις τελευταίες μέρες γινόμαστε, για μία ακόμα φορά, θεατές μιας δυσάρεστης πραγματικότητας. Η Ελλάδα καίγεται ξανά! Από τη μία, εικόνες ανθρώπων που χάνουν τα σπίτια τους, ζώα που καίγονται αβοήθητα, «πνεύμονες πρασίνου» που γίνονται στάχτη και από την άλλη, πυροσβέστες και εθελοντές που, με αυταπάρνηση, δίνουν μία ατέρμονη μάχη με τις φλόγες.
Αν για έναν θεατή είναι δύσκολο να διαχειριστεί αυτές τις καταστροφικές εικόνες, τότε πώς νιώθει ένας άνθρωπος που καλείται να εγκαταλείψει το σπίτι του, ενώ οι φλόγες πλησιάζουν; Πόσο εύκολο είναι άραγε να αποφασίσεις να αφήσεις συνειδητά πίσω το σπίτι σου, όταν αποτελεί κομμάτι της ίδιας σου της ύπαρξης;
Βλέπουμε ανθρώπους που επιλέγουν να μείνουν και να προσπαθήσουν, με κάθε τρόπο, να προστατέψουν το σπίτι τους, με κίνδυνο την ασφάλειά τους. Είναι άραγε η υλική αξία ή κάτι βαθύτερο, αυτό που τους οδηγεί στην απόφαση να μην εγκαταλείψουν;
Το σπίτι μας ταυτίζεται με την ζωή μας, τους δεσμούς μας, την οικογένειά μας, την γειτονιά μας, τις στιγμές μας, τους κόπους μας, όλες τις αναμνήσεις, που συνθέτουν το ουσιαστικό νόημα της ύπαρξης.
Όταν καίγεται το σπίτι σου, χάνεις τις φωτογραφίες, τα βιβλία σου, τα ρούχα σου, το παιχνίδι που είχες κρατήσει από την παιδική σου ηλικία, την μυρωδιά και την θαλπωρή του σπιτιού σου, χάνεις ένα κομμάτι του εαυτού σου.
Είναι απώλεια υλική, με τεράστιο ψυχικό κόστος. Ο άνθρωπος που έρχεται αντιμέτωπος με μία τέτοια καταστροφή βιώνει οξύ στρες, μέσα σε μία κατάσταση σοκ, που τον οδηγεί, είτε στην απάθεια, την δυσκολία έκφρασης του συναισθήματος και τον αποπροσανατολισμό, είτε στην εξωτερίκευση του πόνου που νιώθει.
Είναι το τραύμα που μπορεί να παραμείνει, με μνήμες που θα έρχονται στο μυαλό, με εικόνες ή/και εφιάλτες στη διάρκεια του ύπνου, με εξάντληση ψυχική και σωματική. Επιπλέον, ένας άνθρωπος με ιστορικό ψυχικής διαταραχής διατρέχει κίνδυνο υποτροπής, αλλά και υψηλότερες πιθανότητες να εμφανίσει μετατραυματικό στρες.
Είναι το πένθος, που θα βιώσει ο άνθρωπος περνώντας από όλα του τα στάδια, την άρνηση, τον θυμό, την διαπραγμάτευση, την κατάθλιψη και τελικά την αποδοχή, την διαχείριση μίας νέας πραγματικότητας.
Μιας αλήθειας που μας διδάσκει πως τίποτε στη ζωή δεν είναι δεδομένο, αν, όμως, κάτι είναι στο «χέρι» μας, αυτό είναι η πρόληψη και αφορά τον καθέναν από εμάς ξεχωριστά. Η συλλογική ευθύνη έχει αφετηρία την ατομική υπευθυνότητα, το «χρέος» που έχει κάθε άνθρωπος να σέβεται και να προστατεύει τη φύση, το περιβάλλον, τη γειτονιά του, το σπίτι του.
Ας μην ξεχνάμε πως μπροστά στην απειλή της πυρκαγιάς δεν υπάρχει πλούσιος ή φτωχός, υπάρχει μόνο ο άνθρωπος.
Αγγελική Διδυμοπούλου, Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια CBT, Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Δήμητρα Καρυοφύλλη, Κλινική Ψυχολόγος, Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Learn More
Αντισυλληπτικά: μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεσή μου;
Υπολογίζεται ότι 151 εκατομμύρια γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά (ορμονικά αντισυλληπτικά, από του στόματος χορηγούμενα χάπια), από τις οποίες πολλές επωφελούνται από την αποφυγή μίας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, της εμμηνορροϊκής αιμορραγίας, της διαταραχής του πόνου, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις, όπως στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
Τα ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι η ορμονική αντισύλληψη μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση ορισμένων γυναικών, ωστόσο, η σχέση μεταξύ της ορμονικής αντισύλληψης και της κατάθλιψης παραμένει αμφιλεγόμενη.
Τα ποσοστά κατάθλιψης προκαλούν ανησυχία για τη δημόσια υγεία σε ολόκληρο τον κόσμο, ενώ η έρευνα συνεχώς προσπαθεί να εντοπίσει σημαντικούς παράγοντες κινδύνου. Τα κλινικά περιστατικά, αλλά και η βιβλιογραφία μας δείχνουν ότι δεν υπάρχουν μεμονωμένες αιτίες που οδηγούν έναν άνθρωπο στην κατάθλιψη. Κάθε άτομο που έρχεται αντιμέτωπο με αυτήν μπορεί να έχει αναπτύξει ευαλωτότητα για διάφορους λόγους, όπως βιολογικοί παράγοντες, περιβαλλοντικοί και κοινωνικοί.
Πρόσφατη μελέτη του 2023 που δημοσιεύτηκε στο Epidemiology and psychiatric sciences, περιλάμβανε 264.557 γυναίκες. Η έρευνα έδειξε πως όσες γυναίκες ήταν στα δύο πρώτα χρόνια χρήσης αντισυλληπτικών χαπιών είχαν υψηλότερο ποσοστό κατάθλιψης από εκείνες που δεν είχε χρησιμοποιήσει ποτέ. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο αυξημένος κίνδυνος κατάθλιψης παρέμεινε και μετά την διακοπή της αντισυλληπτικής μεθόδου.
Τα αντισυλληπτικά χάπια έχουν επηρεάσει θετικά τη ζωή εκατομμυρίων γυναικών από την εποχή που κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά. Οι βασικές τους λειτουργίες είναι η πρόληψη της εγκυμοσύνης, η ρύθμιση του κύκλου, αλλά χρησιμοποιούνται και θεραπευτικά σε γυναικολογικές παθήσεις. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η χρήση αντισυλληπτικών πρέπει να γίνεται πάντα υπό την επίβλεψη ενός γυναικολόγου, καθώς κάθε περίπτωση είναι μοναδική και πρέπει να αξιολογείται με βάση τις ανάγκες και την υγεία κάθε γυναίκας.
Το να απολαμβάνουμε το σεξ με ασφάλεια, τόσο από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, όσο και από τον κίνδυνο μίας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης είναι ύψιστης σημασίας. Σε συνεννόηση με τον γιατρό μας επιλέγουμε την κατάλληλη για εμάς μέθοδο αντισύλληψης, πάντοτε με έγκυρη ενημέρωση, ώστε να γνωρίζουμε τελικά τα οφέλη, αλλά και τους εκάστοτε πιθανούς κινδύνους. Για παράδειγμα, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, μία γυναίκα με ιστορικό κατάθλιψης σε επικοινωνία με τον γιατρό της θα επιλέξει την μέθοδο αντισύλληψης και θα προνοήσει, ώστε να παρακολουθεί τυχόν αλλαγές που μπορεί να αισθανθεί, τόσο σε επίπεδο ψυχικό, όσο και σε οργανικό.
Το ασφαλές σεξ είναι δικαίωμα όλων μας και η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία!
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους, Κατάθλιψη και μειωμένη ικανοποίηση στη σχέση
H Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους (Κοινωνική φοβία) είναι μια ψυχική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από φόβο του ατόμου για κοινωνικές καταστάσεις και αλληλεπιδράσεις, όπου μπορεί να εκτεθεί σε πιθανό εξονυχιστικό έλεγχο από άλλους. Σύμφωνα με την βιβλιογραφία έχει φανεί ότι άτομα με κοινωνικό άγχος είναι λιγότερο πιθανό να βρίσκονται σε μια συντροφική-ερωτική σχέση, ενώ αυτές τους οι σχέσεις συχνά χαρακτηρίζονται από χαμηλά επίπεδα ικανοποίησης.
Ανάμεσα στους παράγοντες που έχουν προταθεί και εξηγούν γιατί τα άτομα αυτά βιώνουν χαμηλή ικανοποίηση στις σχέσεις τους είναι και η εκδήλωση Κατάθλιψης. Συχνά, υπάρχει συννοσηρότητα με Μείζονα Καταθλιπτική Διαταραχή, η οποία συνδέεται με δυσμενείς συνέπειες για τη συντροφική-ερωτική σχέση.
Πιο συγκεκριμένα, έρευνα σε 444 ενήλικες έδειξε ότι οι συμμετέχοντες με υψηλότερα επίπεδα κοινωνικού άγχους είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναφέρουν ότι δεν είχαν συνάψει ποτέ σχέση με διάρκεια μεγαλύτερη των τριών μηνών.
Σε δεύτερο στάδιο της ίδιας έρευνας, οι μελετητές εστίασαν σε 188 συμμετέχοντες που είχαν αναφέρει ότι βρίσκονταν σε σχέση με διάρκεια πάνω από τρεις μήνες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα τα επίπεδα ικανοποίησης στη σχέση συσχετίζονταν περισσότερο με την καταθλιπτική συμπτωματολογία παρά με το κοινωνικό άγχος των ατόμων. Επομένως, από τη στιγμή που τα κοινωνικά αγχώδη άτομα γνώριζαν έναν πιθανό σύντροφο και δημιουργούσαν ερωτική σχέση μαζί του, το κοινωνικό άγχος δεν φαινόταν να επηρεάζει το πόσο ικανοποιημένα ήταν με την σχέση. Οι δύο διαταραχές φαίνεται να μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά όσον αφορά τα δυσφορικά συναισθήματα που βιώνει το άτομο και τις γνωσιακές διαστρεβλώσεις που χαρακτηρίζουν τον τρόπο σκέψης του.
Επιπροσθέτως, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες με υψηλότερα επίπεδα κοινωνικού άγχους χαρακτηρίζονταν από χαμηλά επίπεδα αυτοαποκάλυψης. Αυτό σημαίνει ότι ήταν λιγότερο πιθανό να μοιραστούν και να εκφράσουν στον σύντροφο τους τα συναισθήματα τους, προσωπικές πληροφορίες, επιθυμίες, καταστάσεις που μπορεί να τους δυσκόλευαν. Ωστόσο, τα χαμηλά επίπεδα αυτοαποκάλυψης δεν συσχετίζονταν με τα χαμηλά επίπεδα ικανοποίησης.
Τα παραπάνω ευρήματα υποδηλώνουν τη σημασία της αντιμετώπισης της καταθλιπτικής συμπτωματολογίας στη θεραπεία ατόμων με κοινωνικό άγχος που επιθυμούν να βελτιώσουν την ικανοποίηση στις συντροφικές- ερωτικές σχέσεις τους.
Διδυμοπούλου Αγγελική
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια CBT
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Learn More