Πώς να διεκδικήσετε μια ενεργή σεξουαλική ζωή με το πέρας της ηλικίας;
Η ανάγκη έκφρασης της σεξουαλικότητας διατηρείται σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου. Δεν υπάρχει ημερομηνία λήξης όσον αφορά τη διάθεση ή την ικανότητα κάποιου για σεξουαλική επαφή. Και ενώ με το πέρας της ηλικίας, ο βαθμός σεξουαλικής επιθυμίας, καθώς και η ποιότητα και η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών μπορεί να διαφοροποιούνται και να παρουσιάζουν διακυμάνσεις, έχει φανεί ότι η διατήρηση μιας ενεργούς σεξουαλικής ζωής συσχετίζεται με θετικές συνέπειες τόσο στην ψυχική όσο και στη σωματική υγεία του ατόμου. Πιο συγκεκριμένα, έρευνες έχουν δείξει ότι βελτιώνει την απόδοση της μνήμης, μειώνει το στρες και συμβάλλει θετικά στην ποιότητα της σχέσης με τον σύντροφο.
Με ποιο τρόπο, όμως, μπορεί κανείς να διεκδικήσει μια ενεργή σεξουαλική ζωή;
Προϋπόθεση διατήρησης της σεξουαλικής υγείας είναι η διατήρηση της σωματικής υγείας.
Η σεξουαλική υγεία και η σωματική υγεία χαρακτηρίζονται από μια σχέση αλληλεπίδρασης. Έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχει θετική συσχέτιση της κακής σωματικής υγείας με σεξουαλικές δυσλειτουργίες όπως μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και μειωμένη διέγερση τόσο στον άνδρα όσο και στη γυναίκα. Χαρακτηριστικά στον άνδρα η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα με καρδιαγγειακές παθήσεις. Επομένως, η διατήρηση ενός υγιούς τρόπου ζωής που περιλαμβάνει φυσική άσκηση, υγιεινό τρόπο διατροφής και περιορισμό του καπνίσματος και της κατανάλωσης αλκοόλ μπορεί να συμβάλλει θετικά στη διατήρηση μιας υγιούς σεξουαλικής ζωής.
Επαναπροσδιορισμός της έννοιας του σεξ.
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι ετεροφυλόφιλοι ενήλικες στο σεξ έχουν ως στόχο και εστιάζουν στην κολπική διείσδυση, δίνοντας μικρότερη σημασία στα προκαταρκτικά, όπως στοματικό σεξ ή αμοιβαίο αυνανισμό, γεγονός που συνδέεται με μειωμένη σεξουαλική αλλά και σχεσιακή ικανοποίηση. Επομένως, η διεκδίκηση μιας ενεργούς σεξουαλικής ζωής προϋποθέτει συνεχή προσπάθεια και ενδιαφέρον και από τους δύο συντρόφους, εντάσσοντας και εναλλακτικές σεξουαλικές συμπεριφορές, που μπορούν να συμβάλουν στην μεγιστοποίηση της απόλαυσης και εγγύτητας με τον σύντροφο.
Σημασία έχει η ποιότητα και όχι μόνο η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών.
Οι άνθρωποι έχουν την τάση να υπερεκτιμούν τη συχνότητα των σεξουαλικών επαφών των άλλων (σύγκριση με άλλα ζευγάρια), με αποτέλεσμα να έχουν την πεποίθηση ότι πρέπει κι οι ίδιοι να διατηρούν την ίδια συχνότητα. Ωστόσο, η συχνότητα δεν ταυτίζεται απαραίτητα με την ποιότητα της σεξουαλικής επαφής και την συνολική σεξουαλική ικανοποίηση (sexual satisfaction). Χαρακτηριστικά έρευνες έχουν δείξει ότι όταν ζευγάρια επιχείρησαν να διπλασιάσουν τη συχνότητα των σεξουαλικών επαφών επί τούτου (καταναγκαστική σεξουαλική εμπλοκή), ανέφεραν μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και ικανοποίηση. Κρίνεται σημαντικό οι σύντροφοι να εστιάζουν στην ποιότητα των σεξουαλικών επαφών, στην επικοινωνία των σεξουαλικών προβληματισμών και επιθυμιών τους, στην ποικιλία της ερωτικής τους ζωής και στην απόλαυση της σεξουαλικής εμπειρίας.
Αγγίξτε το σύντροφο σας.
Το άγγιγμα αποτελεί μέρος της σεξουαλικής σύνδεσης ανάμεσα στους συντρόφους στη διάρκεια της σχέσης, καθώς εκκρίνεται ωκυτοκίνη, μια ορμόνη που ενισχύει το αίσθημα της τρυφερότητας και της εγγύτητας, και κατ’επέκταση και την σεξουαλική επιθυμία. Βρείτε, λοιπόν, τρόπους να ενσωματώσετε στην καθημερινή σας ζωή με τον σύντροφο το άγγιγμα και τα χάδια με διάφορους τρόπους όπως αμοιβαίο μασάζ, αγκαλιές, κράτημα χεριών.
Αγγελική Διδυμοπούλου
Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Πηγή: Gore-Gorszewska, G. (2020). “What Do You Mean by Sex?” A Qualitative Analysis of Traditional versus Evolved Meanings of Sexual Activity among Older Women and Men. The Journal of Sex Research.
Learn More
Άτομα με Αναπηρία και σεξουαλικότητα
Η σεξουαλικότητα είναι μία από τις φυσικές και βασικές πτυχές της ζωής ενός ατόμου. Επεκτείνοντας αυτήν τη φυσική και ανθρώπινη πραγματικότητα, γίνεται κατανοητό ότι η σεξουαλικότητα, καθώς και η έκφραση της, είναι σημαντική και θεμελιώδης τόσο στα άτομα χωρίς, όσο και σε εκείνα με αναπηρία. Οι άνθρωποι με αναπηρία κατοχύρωσαν το δικαίωμα στη σεξουαλική ζωή μόλις το 2007, με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών. Όλα τα ΑμεΑ, ασχέτως με το ποια παθολογική αιτιολογία δημιουργεί το είδος της αναπηρίας, έχουν έμφυτη τη σεξουαλικότητα και, κατ’ επέκταση, την ανάγκη να την εκφράσουν και να την εκδηλώσουν.
Η σεξουαλικότητα και η σεξουαλική εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία περιλαμβάνει στοιχεία όπως η ταυτότητα του φύλου, ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η σεξουαλική συμπεριφορά. Επηρεάζεται σημαντικά από τη διανοητική, συναισθηματική, ψυχολογική, φυσική και κοινωνική κατάσταση του ατόμου. Η αναπηρία προσθέτει έναν ακόμη καθοριστικό παράγοντα για τη δύσκολη διαδικασία της σεξουαλικής ωρίμανσης. Τα άτομα με αναπηρία σπανίως απεικονίζονται στα ΜΜΕ ως σεξουαλικά όντα. Αποτέλεσμα είναι η δημιουργία μιας διαστρεβλωμένης εντύπωσης, για το αν πρέπει να εμφανίζονται και να περιλαμβάνονται στην καθημερινή πραγματικότητα των ρομαντικών σχέσεων, στη σεξουαλική ζωή και στη δημιουργία οικογένειας. Ανέκαθεν επικρατούσαν κάποιοι μύθοι για την σεξουαλικότητα των ατόμων με αναπηρία.
Τα ΑμεΑ δεν έχουν σεξουαλικότητα, είναι εξαρτημένα και έχουν ανάγκη προστασίας.
Για πολλές δεκαετίες θεωρούνταν ότι τα άτομα αυτά έχουν παιδική όψη και συμπεριφορά, είναι εξαρτημένα και έχουν ανάγκη προστασίας. Συνέπεια αυτής της λογικής είναι ότι τα άτομα με αναπηρία δεν μπορούν να δημιουργήσουν μία σχέση, η οποία θα βασίζεται στην ισοτιμία των συντρόφων. Ο μύθος ότι είναι «αιώνια παιδιά» δημιουργεί την λανθασμένη εντύπωση της ασεξουαλικότητας των ατόμων με αναπηρία, δηλαδή θεωρείται ότι έχουν έλλειψη σεξουαλικού δυναμικού ή ενδιαφέροντος. Η κοινωνία φέρει ευθύνη δημιουργώντας συχνά τείχος υπερπροστασίας και αίσθημα ντροπής, αποκόπτοντας τα άτομα αυτά από την εξοικείωση με τη σεξουαλική επαφή, την διερεύνηση της ίδιας τους της σεξουαλικότητας και στερώντας τους ίσως και το δικαίωμα στον έρωτα.
Τα ΑμεΑ δεν είναι σεξουαλικά ελκυστικά.
Τα άτομα με αναπηρία θεωρείται ότι διαφέρουν ως προς την αρρενωπότητα/θηλυκότητα, έτσι όπως την ορίζουν άτομα χωρίς αναπηρία, και από τα ιδανικά πρότυπα ομορφιάς και εικόνας σώματος, όπως αντιπροσωπεύονται στα ΜΜΕ. Η έλλειψη της εικόνας σώματος των ατόμων με αναπηρία ενισχύεται από τη συνεχή προβολή της κανονικότητας του γυναικείου σώματος και από τη σιωπηρή πεποίθηση ότι μόνο το «κανονικό σώμα» μπορεί να είναι επιθυμητό. Η εσωτερίκευση αυτού του μηνύματος έχει ως αποτέλεσμα τα άτομα με αναπηρία πολλές φορές να προσπαθούν να κρύψουν το σώμα τους ή να αλλάξουν την εικόνα τους με ποικίλους τρόπους. Ωστόσο, η ψυχική επιθυμία και η ανάγκη της σεξουαλικής επαφής εξακολουθεί να υφίσταται.
Τα ΑμεΑ δεν μπορούν να απολαύσουν μια σεξουαλική εμπειρία
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνδρες που φτάνουν σε οργασμό και φέρουν ελαφριά βλάβη στον νωτιαίο μυελό ανέρχονται σε ποσοστό 79%, ενώ αυτοί με σοβαρές βλάβες φτάνουν το 28%.
Οι ειδικοί προτείνουν επίσης τρόπους, όπως:
- Παροχή υπηρεσιών από εργάτες του σεξ
- Στοματικός έρωτας
- Χρήση ερωτικής γλώσσας
- Χρήση ερωτικών βοηθημάτων (π.χ. δονητές χρησιμοποιούνται για επιπλέον διέγερση σε περιπτώσεις που η κινητικότητα των χεριών είναι μειωμένη)
Όλα οδηγούν αποδεδειγμένα σε διέγερση, διευκολύνουν την διαδικασία της σεξουαλικής επαφής και το άτομο ικανοποιείται φτάνοντας μέχρι και σε κορύφωση.
Τα ΑμεΑ δεν χρειάζονται σεξουαλική διαπαιδαγώγηση.
Η κοινωνία έχει δημιουργήσει την λανθασμένη πεποίθηση ότι τα άτομα με αναπηρία είναι άφυλα, ασεξουαλικά και μη ελκυστικά. Χαρακτηρίζονται, επίσης, από περιορισμένη σεξουαλική γνώση και μικρότερο αριθμό σεξουαλικών εμπειριών κατά τη διάρκεια της ζωής τους, σε σύγκριση με το σύνολο του υπόλοιπου πληθυσμού. Αυτό είναι απόρροια της αντιμετώπισης της σεξουαλικής εκπαίδευσης τους με δυσφορία, σύγχυση και αμφιθυμία, γεγονός που έχει σαν συνέπεια τον περιορισμό της σεξουαλικής συμπεριφοράς και έκφρασης των νέων με αναπηρία. Έτσι, δημιουργούνται επιπλέον προβλήματα ως προς τον αυτοπροσδιορισμό και την αυτοδιάθεση τους, καθώς και στην ανάπτυξη των κοινωνικών και σεξουαλικών δεξιοτήτων τους. Η ελλιπής ενημέρωση και η απουσία σχετικών μαθημάτων από το σχολείο δημιουργούν ζητήματα, που θέτουν την σωματική και ψυχική τους υγεία σε κίνδυνο. Ανάμεσά τους βρίσκονται η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, η έκτρωση, το ενδεχόμενο ΣΜΝ, η σεξουαλική εκμετάλλευση και η κακοποίηση.
Τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να αναγνωρίζονται τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία αναφορικά και με τη σεξουαλικότητά τους. Και τα ίδια τα άτομα αυτά έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν τις σεξουαλικές τους ανάγκες και να τις διεκδικούν. Όλοι έχουν δικαίωμα:
- Στη σεξουαλική έκφραση
- Στην αυτοδιάθεση
- Στην ενημέρωση και τη σεξουαλική αγωγή
- Στην ελεύθερη επιλογή του σεξουαλικού συντρόφου τους
- Στην παροχή και πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής και σεξουαλικής υγείας
- Στο να αποφασίζουν για τη ζωή τους
Έρωτας ή Ενθουσιασμός;
Ο έρωτας και η αγάπη μονοπωλούσε το ενδιαφέρον και του αρχαίου φιλοσόφου Αριστοτέλη, ο οποίος μεταξύ των άλλων έγραψε: «Η αγάπη αποτελείται από μία ψυχή που κατοικεί σε 2 σώματα», ενώ ο Χ. Μένκεν χαρακτηρίζει τον έρωτα ως τον θρίαμβο της φαντασίας επί της νοημοσύνης.
Μέσα στο θαύμα της σχέσης, η οποία εξελίσσεται, αλλάζει, ομορφαίνει, κρύβεται και η λέξη έρωτας. Αυτό το αγνό συναίσθημα που αφαλατώνει το «εγώ» και διψά για το «εμείς», κρύβει πάθος, πόθο, ανάγκη και αυθορμητισμό. Είναι το συναίσθημα αυτό που κρατά την αρμονία και την ισορροπία μέσα στη σχέση, χωρίς καπέλωμα και εξουσιαστική διάθεση. Ισότιμα, συμμετοχικά με κοινές εμπειρίες και διάθεση προσφοράς, ο έρωτας ενισχύει και διαφυλάσσει την αρχή της δυναμικότητας της σχέσης και όλα εκείνα τα στοιχεία που την συνθέτουν.
Ο έρωτας κάνει «τα συναισθήματα να χορεύουν», κάτω από την ακατανίκητη έλξη και την ανάγκη για συνάντηση, με τους φόβους, ανασφάλειες και τις αδυναμίες να περισσεύουν… Ο έρωτας σε «δεσμεύει» και σε ελευθερώνει. Σε δεσμεύει στην ανάγκη να βιώσεις το συναίσθημα με πάθος, χωρίς τις προσταγές της λογικής και αυτό είναι που σε ελευθερώνει…
Τον ενθουσιασμό ο Ουγκώ τον περιέγραψε ως τον πυρετό της λογικής και αναφέρεται σε συναισθήματα χαράς, έντονου ενδιαφέροντος και θαυμασμού. Παρουσιάζει κοινά στοιχεία με τον έρωτα και πολλές φορές συγχέεται από τους ανθρώπους που βιώνουν το συναίσθημα αυτό, εξαιτίας της συναισθηματικής λογικής που επικρατεί. Ο διαχωρισμός είναι δύσκολος αλλά υπαρκτός. Δεν είναι λίγες οι φορές που μέσα στο ψυχοθεραπευτικό πλαίσιο ερωτώμαι από θεραπευόμενους, για τη φύση των εννοιών αυτών και το πως θα μάθουν να αναγνωρίζουν ποιο από τα δύο συναισθήματα βιώνουν.
Μία βασική διαφορά αποτελεί το γεγονός πως ο ενθουσιασμός αναφέρεται στα πρώτα στάδια γνωριμίας (απότοκο χημείας ή έλξης και ταύτισης ιδεών). Μια ακόμη διαφοροποίηση ανάμεσα στον έρωτα και τον ενθουσιασμό είναι η διαφορά στην ένταση των συναισθημάτων, με τον πρώτο να προσφέρει συναισθήματα σε «υπερθετικό βαθμό». Επιπρόσθετα, ένα σημάδι αποτελείκαι ο χρόνος, όπου το συναίσθημα του ενθουσιασμού τείνει να φθίνει γρηγορότερα σε σχέση με τον έρωτα και τα «παράγωγα συναισθήματά του». Είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως ο ενθουσιασμός συχνά αποτελεί το πρώιμο στάδιο ενός πιθανού έρωτα.
Ωστόσο, πολλές φορές μέσα στην τεχνοκρατική μορφή της σύγχρονης σχέσης το ενδιαφέρον και ο έρωτας ενδέχεται να αλλοιωθούν, μιας και τα σύγχρονα πρότυπα σχέσεων εντάσσουν τον έρωτα και την αγάπη σε ένα ουτοπικό φάσμα. Γι΄ αυτό, λοιπόν, αφεθείτε, απολαύστε τα συναισθήματα αυτά και εκπαιδεύστε τον εαυτό σας να ζει το τώρα, χωρίς να προσπαθείτε να ετικετοποιήσετε αυτό που νιώθετε.
Παπαδόπουλος Περικλής
Ψυχολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Learn More
Covid-19 και Στυτική Δυσλειτουργία: Μια σχέση αλληλεπίδρασης
Ο Covid-19 είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους πνεύμονες, στην καρδιά, στα νεφρά, τον εγκέφαλο και σε άλλα όργανα, η οποία διαρκεί για μεγάλο διάστημα αφότου έχει αναρρώσει ο ασθενής. Επιπλέον, η πανδημία του κορωνοϊού είναι γνωστό ότι μπορεί να επιβαρύνει την ψυχική υγεία. Ποια είναι, όμως, η σχέση του Covid -19 με τη σεξουαλική υγεία;
Έρευνες έχουν δείξει ότι η μόλυνση με Covid-19 μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη σεξουαλική υγεία προκαλώντας αδυναμία απόκτησης ή διατήρησης της στύσης, πόνο και οίδημα στους όρχεις, αδυναμία οργασμού και χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Πιο συγκεκριμένα, έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Andrology το Μάρτιο 2021 μελέτησε σε δείγμα 100 ατόμων (25 άτομα Covid+ με Μ.Ο. ηλικίας τα 39 έτη και 75 άτομα CoVid- με Μ.Ο. ηλικίας τα 42 έτη) τη συσχέτιση Covid-19 και Στυτικής Δυσλειτουργίας (Erectile Dysfunction).
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, ανεξαρτήτως του αν αντιμετώπιζαν κάποια αγχώδη ή καταθλιπτική διαταραχή ή είχαν αυξημένο δείκτη μάζας σώματος, τα άτομα που είχαν νοσήσει με Covid-19 είχαν 6 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν Στυτική Δυσλειτουργίασε σχέση με όσα δεν είχαν νοσήσει με Covid (28% vs 9.33%). Επιπλέον, βρέθηκε ότι τα άτομα που αντιμετώπιζαν Στυτική Δυσλειτουργία είχαν αυξημένες πιθανότητες να νοσήσουν με Covid -19, λόγω των υποκείμενων νοσημάτων που επηρεάζουν τη στύση και συνολική υγεία του ατόμου όπως υπέρταση, παχυσαρκία, διαβήτη και ιστορικό καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Επομένως, διαφαίνεται μια σχέση αλληλεπίδρασης ανάμεσα στον Covid-19 και τη Στυτική Δυσλειτουργία, η οποία καθιστά απαραίτητη τόσο τη λήψη μέτρων πρόληψης εναντίον της μόλυνσης με Covid-19 μέσω του εμβολιασμού και της τήρησης ασφαλών αποστάσεων και χρήσης μάσκας, όσο και την εξέταση πιθανής συννοσηρότητας της Στυτικής Δυσλειτουργίαςμε άλλα νοσήματα, με στόχο και τη βελτίωση της σεξουαλικής λειτουργικότητας αλλά και τη μείωση των πιθανοτήτων νόσησης με Covid-19.
Αγγελική Διδυμοπούλου
Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Πηγή: Sansone, A., Mollaioli, D., Ciocca, G., Colonnello, E., Limoncin, E., Balercia, G., & Jannini, E. A. (2021). “Mask up to keep it up”: Preliminary evidence of the association between erectile dysfunction and COVID‐19. Andrology, 9(4), 1053–1059.
Learn More
Κάνναβη και σεξουαλική δυσλειτουργία στον άνδρα
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση στη χρήση κάνναβης, ιδιαίτερα στις νεαρότερες ηλικίες. Τουλάχιστον 147 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως καταναλώνουν κάνναβη με διάφορους τρόπους (είτε με – THC, είτε χωρίς ψυχοδραστική ουσία – CBD). Η αύξηση αυτή συνοδεύεται και από ένα κίνημα που υποστηρίζει την χρήση της για θεραπευτικούς λόγους (πόνος, επιληψία, γλαύκωμα) με αποτέλεσμα την αποποινικοποίηση της θεραπευτικής κάνναβης. Επιπλέον χώρες όπως η Ολλανδία και ο Καναδάς, αλλά και κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ έχουν νομιμοποιήσει και την χρήση της για ψυχαγωγικούς σκοπούς (recreative use).
Παρόλα αυτά, πολλές είναι ακόμα οι χώρες που διστάζουν να κάνουν αυτό το βήμα, καθώς δεν υπάρχουν ακόμα επαρκή επιστημονικά δεδομένα πάνω στην μακροχρόνια χρήση της. Είναι ευρέως γνωστό ότι η χρήση κάνναβης επιδρά αρνητικά στη γνωσιακή και ψυχοκινητική λειτουργία, και ότι η μακροχρόνια χρήση μπορεί να οδηγήσει σε εξάρτηση, στην εμφάνιση συμπτωμάτων ψύχωσης και επιβαρύνει την λειτουργία του αναπνευστικού συστήματος. Η μελέτη της επίδρασης της στη σεξουαλικότητα όμως έχει μέχρι τώρα αμφιλεγόμενα αποτελέσματα, με μελέτες να δείχνουν βελτίωση αλλά μείωση της σεξουαλικής λειτουργικότητας
(σεξουαλική επιθυμία και στύση). Ποια είναι όμως η επίδραση στην σεξουαλική λειτουργία του άνδρα;
Πρόσφατη μελέτη σε μεγάλο αριθμό νέων υγειών ανδρών (Ν=3.395, Μ.Ο: 20 έτη) έδειξε ότι η πλειοψηφία των χρηστών κάνναβης (69%) πληρούσε και τις προϋποθέσεις για διάγνωση στυτικής δυσλειτουργίας. Πιο συγκεκριμένα, οι χρήστες φάνηκαν να έχουν τετραπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης της δυσλειτουργίας σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Λαμβάνοντας υπόψιν ότι η στυτική δυσλειτουργία είναι αποτέλεσμα οργανικών ή ψυχολογικών παραγόντων, αλλά και του συνδυασμού τους, έχουν προταθεί δυο μηχανισμοί έτσι ώστε να εξηγηθεί το φαινόμενο. Μια από τις επικρατέστερες απόψεις είναι η αλλοίωση της λειτουργίας του υποθαλάμου, που παίζει ρόλο στην στυτική λειτουργία και στην σεξουαλική συμπεριφορά του άνδρα. Ο δεύτερος μηχανισμός έχει να κάνει με την επίδραση στους ιστούς τους πέους. Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται πως υπάρχουν υποδοχείς κανναβινοειδών στα σηραγγώδη σώματα του πέους, τα οποία έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην επίτευξη της αιμάτωσης του. Η χρήση κάνναβης λοιπόν φαίνεται να έχει έναν ανταγωνιστικό χαρακτήρα και ως αποτέλεσμα δυσχεραίνει την σωστή αιμάτωση που απαιτείται για την επίτευξη της στύσης. Σε άλλες μελέτες φάνηκε να επηρεάζει το ενδοκανναβινοειδές σύστημα μέσα από την δέσμευση υποδοχέων στον παρακοιλιακό πυρήνα που εμπλέκεται στη ρύθμιση στυτικής λειτουργίαςκαι σεξουαλικής συμπεριφοράς.
Συνοψίζοντας λοιπόν, σε μια περίοδο που η κάνναβη φαίνεται να παρουσιάζεται όλο και πιο «αθώα», έως και πανάκεια, θα ήταν συνετό να γνωρίζουμε τις επιπτώσεις της αλλά και τις επιπτώσεις της μακροχρόνιας χρήσης της. Η αρνητική επίδραση που μπορεί να έχει στην ανδρική σεξουαλικότητα δεν περιορίζεται μόνο στην μειωμένη λειτουργικότητα. Οι χρήστες κάνναβης φαίνεται να έχουν και πιο επιπόλαιες σεξουαλικές σχέσεις και να χρησιμοποιούν σε μικρότερο βαθμό προφυλάξεις. Τα παραπάνω αποτελέσματα λοιπόν επιτάσσουν σύνεση και προσοχή αλλά κυρίως σωστή και σφαιρική πληροφόρηση.
Γεωργουδάκης Γιώργος
Ψυχολόγος
Επιστημονικός συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Learn More
Η σεξουαλικότητα της γυναίκας μέσα από την πανδημία
Η πανδημία του Covid-19 έχει διαταράξει τις ζωές, την καθημερινότητα αλλά και την υγεία ενός μεγάλου αριθμού του παγκόσμιου πληθυσμού. Η «κοινωνική κανονικότητα» έχει ανατραπεί σε σχεδόν όλους τους τομείς (οικονομικός, πολιτικός) ως αποτέλεσμα των μέτρων περιορισμού της διασποράς. Το άγχος και ο φόβος για την προσωπική υγεία και την υγεία των οικείων προσώπων ενισχύουν την εμφάνιση αρνητικών συναισθημάτων τα οποία μαζί με την αβεβαιότητα που απορρέει από τις συνέπειες τις πανδημίας επιδρούν αρνητικά και στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Οι επιπτώσεις στην υγεία λόγω της πανδημίας φυσικά αφορούν και την ψυχική υγεία, με τα επίπεδα καταθλιπτικών συμπτωμάτων και άγχους να ανεβαίνουν με ανησυχητικό ρυθμό. Στις μέχρι τώρα έρευνες, οι γυναίκες φαίνεται να βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν τις συνέπειες της πανδημίας, ιδιαίτερα στον εργασιακό τομέα καθώς αναμένεται από εκείνες, σε μεγαλύτερο βαθμό, να υποστηρίξουν τα παιδιά κατά τις περιόδους του lock-down. Όλα τα παραπάνω συντελούν στην επιβάρυνση και της ψυχικής υγείας, η οποία μαζί με τη σεξουαλική υγεία, αποτελούν τις βασικές συνιστώσες της ποιότητας ζωής του ανθρώπου (quality of life) αλλά και του «ευ ζην» (well-being). Μελέτες στην αρχή της πανδημίας προσπάθησαν να απαντήσουν στο κατά πόσο έχει επηρεαστεί η γυναικεία σεξουαλικότητα.
Σε πρόσφατη μελέτη σε 91 γυναίκες, με μέσο όρο ηλικίας τα 43 έτη, αξιολογήθηκαν ως προς τη σεξουαλική τους λειτουργικότητα, πριν και κατά την διάρκεια της πανδημίας. Η πλειοψηφία των γυναικών (82%) βρισκόταν σε μια σταθερή σχέση και το 50% γνώριζε κάποιον από το άμεσο περιβάλλον που μολύνθηκε από τον Covid-19. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν μια επιδείνωση, σε όλους τους τομείς της σεξουαλικής λειτουργίας (sexual function) γενικά. Οι τομείς οι οποίοι φάνηκε να επηρεάστηκαν περισσότερο ήταν αυτοί της σεξουαλικής διέγερσης (arousal), της κολπικής εφύγρανσης (lubrication) και της σεξουαλικής ευχαρίστησης (sexual satisfaction). Επιπλέον, ένας σημαντικός αριθμός γυναικών φάνηκε να εμφανίζει δυσκολία στην κορύφωση. Η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών δεν φάνηκε να επηρεάζεται σημαντικά από το lockdown, σε αντίθεση με την ποιότητα η οποία παρουσίασε πτώση.
Σύμφωνα με τη μελέτη οι γυναίκες οι οποίες βρίσκονταν σε μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν κάποια σεξουαλική δυσλειτουργία, ως αποτέλεσμα της πανδημίας, ήταν εκείνες που εμφάνισαν και συμπτώματα ή διάγνωση κάποιας ψυχικής νόσου. Πιο συγκεκριμένα, μέσω διαγνωστικών τεστ που χορηγήθηκαν στις συμμετέχουσες, φάνηκε πως τα συμπτώματα της κατάθλιψης αλλά και τα υψηλά επίπεδα άγχους έδρασαν καταλυτικά ως προς τον κίνδυνο αλλά και την εμφάνιση κάποιας σεξουαλικής δυσλειτουργίας.
Η παρούσα έρευνα είναι η πρώτη που αξιολογεί την γυναικεία σεξουαλική λειτουργία πριν και κατά την διάρκεια της πανδημίας. Γνωρίζοντας πως οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην σεξουαλικότητα, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι o Covid επηρεάζει τις διαφυλικές σχέσεις. Η αντιμετώπιση αυτών των δυσκολιών είναι ύψιστης σημασίας καθώς έχει αποδειχθεί ότι η σεξουαλική δραστηριότητα έχει μια προστατευτική δράση απέναντι στις συνέπειες της πανδημίας (Mollaioli et al., 2021).
Γεωργουδάκης Γιώργος
Ψυχολόγος
MSc Κλινικής Ψυχολογίας
Επιστημονικός συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Πηγή: Bhambhvani, H. P., Chen, T., Kasman, A. M., Wilson-King, G., Enemchukwu, E., & Eisenberg, M. L. (2021). Female Sexual Function During the COVID-19 Pandemic in the United States: female sexual dysfunction amidst COVID-19 pandemic. Sexual Medicine.
Learn More
Αλκοόλ, κάνναβη και σεξ: Ψυχοκοινωνικές και φυσιολογικές επιδράσεις
Ένα φαινόμενο που σημειώνει αύξηση στην εποχή μας είναι η χρήση ουσιών όπως αλκοόλ και κάνναβη, με στόχο την προσέγγιση ερωτικών συντρόφων ή την βελτίωση των σεξουαλικών επαφών. Οι συγκεκριμένες ψυχοδραστικές ουσίες, μειώνοντας τις αναστολές, επιτρέπουν στο άτομο να προσεγγίσει τη σεξουαλική εμπειρία με έναν πιο χαλαρό τρόπο. Ωστόσο, έχουν συνδεθεί και με αρνητικές συνέπειες ως προς τη σεξουαλική λειτουργία.
Έρευνα σε 24 άτομα μελέτησε τις ψυχοκοινωνικές (επιλογή συντρόφου, προσλαμβανόμενη ελκυστικότητα, άρση αναστολών, τύψεις και μετάνοια μετά το σεξ) και φυσιολογικές επιδράσεις (διάρκεια σεξουαλικής επαφής, αίσθηση σώματος/γεννητικών οργάνων, σεξουαλικές δυσλειτουργίες) της χρήση κάνναβης και αλκοόλ σε σχέση με τις σεξουαλικές εμπειρίες.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι και οι δύο ουσίες συνδέονταν με αυξημένη αίσθηση της ελκυστικότητας, γεγονός που ενίσχυε και τις πιθανότητες τα άτομα να εκφραστούν σεξουαλικά (sexual expressiveness). Επίσης, τόσο η κάνναβη όσο και το αλκοόλ φάνηκε να συσχετίζονται με αύξηση της κοινωνικότητας, άρση αναστολών και αισθήματα θάρρους και τόλμης. Πιο συγκεκριμένα, η χρήση αλκοόλ γινόταν με στόχο την εύρεση πιθανών σεξουαλικών συντρόφων, καθώς ενίσχυε την αυτοπεποίθηση των ατόμων και μείωνε τον φόβο κάποιας πιθανής απόρριψης. Επιπλέον, συσχετιζόταν με περισσότερες ευκαιριακές σεξουαλικές επαφές, καθώς τα κριτήρια επιλογής ερωτικών συντρόφων μειώνονταν. Κατά συνέπεια, οι άνδρες είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναζητήσουν και να προσεγγίσουν γυναίκες, ενώ οι γυναίκες εμφάνιζαν μεγαλύτερη δεκτικότητα και προθυμία στις σεξουαλικές επιδιώξεις των ανδρών. Ως απόρροια των παραπάνω, το αίσθημα που κυριαρχούσε μετά τη σεξουαλική επαφή σε όσα άτομα είχαν κάνει χρήση αλκοόλ ήταν οι τύψεις και η μετάνοια, ειδικά για τις γυναίκες.
Στον αντίποδα, τα άτομα που έκαναν χρήση κάνναβης ένιωθαν να διατηρούν περισσότερο τον έλεγχο, ήταν πιο ήσυχοι και όχι τόσο κοινωνικοί, ενώ ήταν πιο επιλεκτικοί στους ερωτικούς συντρόφους τους, γεγονός που συσχετίστηκε με το ότι η χρήση κάνναβης είναι παράνομη και γίνεται σε πιο ιδιωτικά πλαίσια ανάμεσα σε άτομα που ήδη γνωρίζονται.
Όσον αφορά τις φυσιολογικές επιδράσεις της κάνναβης και του αλκοόλ στη σεξουαλική εμπειρία, τα άτομα που έκαναν χρήση αλκοόλ ανέφεραν μειωμένη αίσθηση και μούδιασμα του σώματος και των γεννητικών οργάνων, γεγονός που οδηγούσε σε αύξηση της διάρκειας της σεξουαλικής επαφής. Αντιθέτως, οι χρήστες κάνναβης είχαν μεγαλύτερη αίσθηση του σώματος και πιο έντονη, μεγαλύτερης διάρκειας, σεξουαλική επαφή.
Επιπλέον, οι χρήστες αλκοόλ ανέφεραν δυσκολία στην απόκτηση και διατήρηση στύσης και στον οργασμό και έλλειψη κολπικής εφύγρανσης. Ενώ, λοιπόν, το αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τη σεξουαλική επιθυμία, δεν συνεπάγεται ότι θα επιφέρει και τη βέλτιστη δυνατή απόδοση. Αφετέρου, η χρήση κάνναβης επιδρά αρνητικά περισσότερο στη διάθεση για σεξουαλική επαφή παρά στον οργασμό, οποίος βιώνεται έντονα, αν και ενδέχεται να υπάρχει δυσκολία οργασμού λόγω μειωμένης συγκέντρωσης.
Αναφορικά με τις σεξουαλικές συμπεριφορές το σεξ υπό την επήρεια αλκοόλ ήταν περισσότερο περιστασιακό και λιγότερο συναισθηματικό, ενώ με τη χρήση κάνναβης υπήρχαν περισσότερα προκαταρκτικά και αυξημένος αισθησιασμός.
Ψυχοδραστικές ουσίες όπως το αλκοόλ και η κάνναβη μπορούν να οδηγήσουν σε βραχυπρόθεσμη μείωση του άγχους και των ανασφαλειών που βιώνει ένα άτομο ως προς τη σεξουαλικότητα. Ωστόσο, η χρήση τους συνοδεύεται και από αρνητικές συνέπειες στην ποιότητα της σεξουαλικής επαφής και οδηγούν το άτομο να βιώνει μια διαστρεβλωμένη πραγματικότητα. Είναι σημαντικό να αντιμετωπίζει την ερωτική και σεξουαλική συνεύρεση καθαρό από ουσίες και με ειλικρίνεια.
Αγγελική Διδυμοπούλου
Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Πηγή: Palamar, J.J., Acosta, P., Ompad, D.C. et al. (2018). A Qualitative Investigation Comparing Psychosocial and Physical Sexual Experiences Related to Alcohol and Marijuana Use among Adults. Arch Sex Behav 47, 757–770.
Learn More
Θέμα συχνότητας ή επικοινωνίας στο σεξ η ικανοποίηση στα ζευγάρια;
Η υποκειμενική εκτίμηση των συντρόφων για την γενικότερη ποιότητα της σχέσης αλλά και για την ικανοποίηση που αντλούν από τη σεξουαλική επαφή είναι δύοπολύ σημαντικά στοιχεία στη ζωή ενός ζευγαριού, που καθορίζονται από διάφορους παράγοντες. Δύο παράμετροι που έχουν ερευνηθεί, ξεχωριστά η κάθε μία, ως προς τη σχέση τους με τη σεξουαλική και τη σχεσιακή ικανοποίηση του ζευγαριού είναι η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών και η σεξουαλική επικοινωνία.
Αναφορικά με τη συχνότητα στο σεξ είναι γεγονός ότι σε ζευγάρια που διατηρούν μακροχρόνια σχέση ή και γάμο υπάρχει η τάση η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών μετά τα πρώτα χρόνια της σχέσης να ακολουθεί μια πτωτική πορεία. Ως απόρροια καθοδική τάση σημειώνουν και τα επίπεδα σεξουαλικής ικανοποίησης, καθώς όσο μειώνεται η συχνότητα του σεξ τόσο μειώνεται και η ικανοποίηση που αντλούν τα ζευγάρια από το σεξ. Ωστόσο, όσον αφορά τη σύνδεση με τη σχεσιακή (συζυγική) ικανοποίηση, η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών δε φαίνεται να παίζει τόσο καθοριστικό ρόλο όσο το να υπάρχει ένα «ζεστό» διαπροσωπικό κλίμα και μια συνολικά ικανοποιητική σεξουαλική ζωή.
Και ενώ η συχνότητα στο σεξ αποτελεί έναν ποσοτικό δείκτη των σεξουαλικών επαφών του ζευγαριού, η σεξουαλική επικοινωνία σχετίζεται με μια ποιοτική διάσταση της σεξουαλικότητας. Η ικανοποίηση που εισπράττει το ζευγάρι φαίνεται να είναι μεγαλύτερη όσο περισσότερες είναι οι σεξουαλικές πρωτοβουλίες που παίρνουν και οι δύο σύντροφοι και όσο λιγότερες είναι οι αρνητικές, απορριπτικές απαντήσεις σε αυτές τις πρωτοβουλίες. Απαραίτητη προϋπόθεση, όμως, για να επιτευχθούν τα παραπάνω είναι να υπάρχει σεξουαλική επικοινωνία, προκειμένου να μην τροφοδοτείται η ασυμφωνία στο ζευγάρι. Το να αισθάνεται, δηλαδή, άνετα να επικοινωνήσει για σεξουαλικά θέματα μέσα στη σχέση, να εκφράσει τις σεξουαλικές επιθυμίες, ανάγκες ή και ανησυχίες του διαμορφώνει μια ισορροπία ανάμεσα στα σεξουαλικά οφέλη και κόστη του ζευγαριού και ενισχύει τα αισθήματα εγγύτητας και δεσίματος, και κατ’ επέκταση και τη σεξουαλική και σχεσιακή ικανοποίηση.
Πιο συγκεκριμένα, σε έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2020 στο περιοδικό The Journal of Sexual Medicine 126 νεαρά ετεροφυλόφιλα ζευγάρια (Μ.Ο. ηλικίας: 23 έτη) κλήθηκαν να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια σχετικά με τη συχνότητα των σεξουαλικών επαφών, τη σεξουαλική επικοινωνία, και τη σεξουαλική και σχεσιακή ικανοποίηση. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τόσο η συχνότητα στο σεξ όσο και η σεξουαλική επικοινωνία αποτελούσαν προβλεπτικό παράγοντα για τη σεξουαλική ικανοποίηση (sexual satisfaction) των ζευγαριών, ενώ για τη σχεσιακή ικανοποίηση (relationship satisfaction) προβλεπτικό παράγοντα αποτελούσε μόνο η σεξουαλική επικοινωνία.
Αυτό σημαίνει ότι η ικανοποίηση των συντρόφων από το σεξ σχετίζεται τόσο με την ποσότητα όσο και με την ποιότητα των σεξουαλικών επαφών. Ωστόσο, η γενικότερη ικανοποίηση που οι σύντροφοιαντλούν από τη σχέση δεν επηρεάζεται τόσο από τη συχνότητα των σεξουαλικών επαφών όσο από την ποιότητα της επικοινωνίας μεταξύ των συντρόφων για σεξουαλικά θέματα και την ύπαρξη ενός θετικού διαπροσωπικού κλίματος ανάμεσα στο ζευγάρι.
Αγγελική Διδυμοπούλου
Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Πηγή: Roels, R., Janssen, E. (2020). Sexual and Relationship Satisfaction in Young, Heterosexual Couples: The Role of Sexual Frequency and Sexual Communication. The Journal of Sexual Medicine, 17, 9, 1643-1652
Learn More
Σχέση εικόνας σώματος και γυναικείας σεξουαλικής λειτουργίας: Ο ρόλος της σεξουαλικής αυτοεκτίμησης κι επικοινωνίας
Πλευρές της γυναικείας σεξουαλικής λειτουργίας όπως επιθυμία,διέγερση, κολπική εφύγρανση,οργασμός και σεξουαλική ικανοποίηση (sexual satisfaction) επηρεάζονται από τις υποκειμενικές πεποιθήσεις που διατηρούν οι ίδιες για το σώμα τους. Η εικόνα σώματος (body image) εμπερικλείει τις πεποιθήσεις, στάσεις και συμπεριφορές που διατηρεί μια γυναίκα σχετικά με την εξωτερική της εμφάνιση και χαρακτηρίζεται ως θετική (εκτίμηση-body appreciation, αποδοχή και αγάπη για το σώμα) ή αρνητική (μειωμένη εκτίμηση, ικανοποίηση καθώς και ντροπή για το σώμα).
Μια θετική εικόνα σώματος συμβάλλει στην ενίσχυση της σεξουαλικής λειτουργίας (σεξουαλική επιθυμία, διέγερση και οργασμός) και ικανοποίησης της γυναίκας, ενώ μια αρνητική την οδηγεί σε αποφυγή των σεξουαλικών επαφών, μειωμένα επίπεδα διέγερσης, δυσκολία στον οργασμό, μειωμένη σεξουαλική ικανοποίηση και αυξημένα επίπεδα σεξουαλικής δυσφορίας. Μια γυναίκα με αρνητική εικόνα σώματος χαρακτηρίζεται από διαστρεβλωμένες αντιλήψεις και υπέρμετρη ενασχόληση με αυτό, που συχνά εμπερικλείει αντιρροπιστικές συμπεριφορές (έντονη σωματική άσκηση, νηστεία, διουρητικά), οι οποίες αποκτούν συστηματικότητα και ένταση μέσα στο φάσμα διατροφικών διαταραχών.
Ποιοι παράγοντες παρεμβάλλονται και καθορίζουν ακριβώς αυτή τη συσχέτιση εικόνας σώματος και σεξουαλικής λειτουργίας;
- Η σεξουαλική αυτοεκτίμηση (sexual self-esteem) αναφέρεται στη σεξουαλική αυτοπεποίθηση (sexual confidence), δηλαδή την ικανότητα του ατόμου να αντλεί ικανοποίηση μέσα από την ελεύθερη έκφραση της σεξουαλικότητάς του, καθώς και στη διεκδίκηση ενός ενεργού σεξουαλικού ρόλου. Έχει φανεί ότι η θετική εικόνα σώματος σχετίζεται με μεγαλύτερη σεξουαλική αυτοεκτίμηση.
- Η σεξουαλική επικοινωνία (sexual communication) αναφέρεται στο να μοιράζονται οι σύντροφοι τις ανάγκες, επιθυμίες, φαντασιώσεις, προβληματισμούς τους γύρω από το σεξ. Έχει βρεθεί ότι γυναίκες που έχουν θετική εικόνα σώματος νιώθουν πιο άνετα να επικοινωνήσουν για σεξουαλικά θέματα με το σύντροφο τους. Αφετέρου, γυναίκες που δεν είναι ικανοποιημένες με το σώμα τους είναι λιγότερο πιθανό μπουν στη διαδικασία να συζητήσουν με το σύντροφο τους τη χρήση προφυλακτικού στο σεξ, από φόβο μήπως εγκαταλειφθούν, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια δυσανάλογη σχέση κόστους- οφέλους ανάμεσα στους συντρόφους.
Χαρακτηριστική είναι έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2021 στο περιοδικό The Journal of Sexual Medicine, περιλάμβανε 510 γυναίκες, ηλικίας 18-53 ετών (Μ.Ο ηλικίας: 28 έτη) και διερευνούσε το πώς σχετίζεται η σεξουαλική αυτοεκτίμηση και επικοινωνία με την εικόνα σώματος και τη σεξουαλική λειτουργία. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν τα όσα προαναφέρθηκαν.
Ειδικότερα, οι γυναίκες που είχαν θετική εικόνα σώματος ανέφεραν:
- αυξημένα επίπεδα σεξουαλικής αυτοεκτίμησης (πχ ως σεξουαλικοί σύντροφοι, ένιωθαν αυτοπεποίθηση και αυτοαξιολογούνταν υψηλά)
- μεγαλύτερη σεξουαλική επικοινωνία (δηλαδή μικρότερη δυσκολία και αμηχανία να μοιραστούν με το σύντροφο τους τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις, λεπτομέρειες για τη σεξουαλική τους ζωή και μεγαλύτερη προθυμία να συζητήσουν για την επίλυση σεξουαλικών προβλημάτων)
- υψηλότερα επίπεδα σεξουαλικής λειτουργίας (πχ διέγερσης, συχνότητα οργασμών, λιγότερος πόνος στη διάρκεια σεξουαλικών επαφών)
- μικρότερα επίπεδα σεξουαλικής αυτοεκτίμησης, και κατ’ επέκταση
- μικρότερα επίπεδα σεξουαλικής επικοινωνίας και λειτουργίας.
Από την άλλη πλευρά, γυναίκες που ανησυχούσαν για το σώμα τους στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής με το σύντροφο, σκεπτόμενες ότι είναι κακό να είσαι γυμνός μπροστά στο σύντροφο σου ή ότι θα τις θεωρήσει άσχημες, ανέφεραν:
- μικρότερα επίπεδα σεξουαλικής αυτοεκτίμησης, και κατ’ επέκταση
- μικρότερα επίπεδα σεξουαλικής επικοινωνίας και λειτουργίας.
Οι παραπάνω παράμετροι έχουν αμφίδρομη σχέση και αποτελούν σημαντικά στοιχεία στη συντροφική και ερωτική ζωή ενός ζευγαριού. Οι πεποιθήσεις και οι στάσεις της γυναίκας για το σώμα της είναι μείζονος σημασίας για τη σεξουαλική της αυτοεκτίμηση, επικοινωνία και λειτουργία. Κρίνεται σημαντικό στις περιπτώσεις που δυσκολεύεται να διαχειριστεί και να επικοινωνήσει στο σύντροφο της τυχόν αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα να ζητάει τη βοήθεια ενός επαγγελματία σεξουαλικής υγείας.
Διδυμοπούλου Αγγελική
Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Πηγή: Wu T, Zheng Y. (2021). Effect of Sexual Esteem and Sexual Communication on the Relationship Between Body Image and Sexual Function in Chinese Heterosexual Women. Τhe Journal of Sexual Medicine ;18(3):474-486.
Learn More
Ψυχολογικές επιπτώσεις του VR έναντι του 2D πορνό
Το πορνό δεν αποτελεί μία νεοαναδυόμενη συνήθεια. Είναι μια προτίμηση που υπήρχε και πριν στη ζωή των ανθρώπων, προσβάσιμη είτε μέσω των ταινιών στο σινεμά, είτε μέσω περιοδικών, και, φυσικά, στη σημερινή εποχή μέσω του Διαδικτύου. Μάλιστα, μία μορφή πορνογραφίας που κερδίζει συνεχώς έδαφος στις προτιμήσεις των χρηστών του Διαδικτύου είναι η πορνογραφία εικονικής πραγματικότητας (Virtual Reality).
Το VR πορνό χαρακτηρίζεται από βίντεο που «γεμίζουν» το οπτικό πεδίο του χρήστη, χωρίς, ωστόσο, να τον αφήνουν να αλλάξει οπτική γωνία κουνώντας το κεφάλι του ή να «κινηθεί» στο χώρο. Θέτουν τον χρήστη κι εκείνον που παρακολουθεί, από οποιονδήποτε χώρο κι αν βρίσκεται, σε πρωταγωνιστικό ρόλο στην όλη σεξουαλική εμπειρία, παρέχοντας του μια προοπτική πρώτου προσώπου (first-person perspective). Αυτό καθιστά πρόδηλη τη διαφοροποίηση μεταξύ αυτής της τρισδιάσταστης εμπειρίας και του παραδοσιακού δισδιάστατου πορνό (2D porn).
Ποιες είναι, όμως, οι ψυχολογικές επιπτώσεις στους χρήστες, οι οποίες εξηγούν και την υπεροχή του ενός είδους πορνογραφίας έναντι του άλλου; Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Journal of Sex Research, 50 ετεροφυλόφιλοι άνδρες, 18-60 ετών, παρακολούθησαν δύο βίντεο, ένα VR κι ένα 2D,ίδιας διάρκειας και ίδιου περιεχομένου: ένα τρίο ανάμεσα σε έναν άνδρα και δύο γυναίκες (threesome), σύμφωνα με την σε πρώτο πρόσωπο προοπτική του άνδρα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα οι συμμετέχοντες, όταν παρακολουθούσαν το VR πορνό, σημείωσαν:
- Μεγαλύτερα ποσοστά σεξουαλικής και σωματικής διέγερσης
- Μεγαλύτερη σεξουαλική επιθυμία για τις ηθοποιούς
- Μεγαλύτερο δέσιμο και επιθυμία αλληλεπίδρασης με τις ηθοποιούς. Ένιωσαν περισσότερο θελκτικοί και ότι οι ηθοποιοί τους κοιτούσαν κατευθείαν στα μάτια..
- Το VR πορνό θεωρήθηκε λιγότερο βαρετό και οι συμμετέχοντες ένιωσαν να ταυτίστηκαν με τον άνδρα ηθοποιό.
Τα παραπάνω ευρήματα καταδεικνύουν το ισχυρό αίσθημα εγγύτητας και την ψευδαίσθηση της αλληλεπίδρασης και κοινής εμπειρίας που βιώνονταν κατά την παρακολούθηση του VR πορνό, σε σχέση με το παραδοσιακό 2D. Μήπως, όμως, αυτό ωθεί τους άνδρες στην αναζήτηση της σεξουαλικής ικανοποίησης αλλά και της συναισθηματικής σύνδεσης μόνο μέσα από τη διάσταση της εικονικής πραγματικότητας; Και πόσο ωφέλιμο είναι αυτό για τη γενικότερη ευημερία στη ζωή τους και την ποιότητα στις συντροφικές τους σχέσεις;
Οι άνδρες που παρακολουθούν πορνό διαμορφώνουν μια μη ρεαλιστική εικόνα για τη σεξουαλικότητα, εγκλωβίζονται στα πρότυπα που προβάλλονται και διαμορφώνουν, αντίστοιχα, τις προσδοκίες τους σε σχέση και με τους ίδιους, αλλά και με τις συντρόφους τους. Η παρακολούθηση πορνό αποξενώνει ερωτικά το ζευγάρι και οδηγεί τους άνδρες σε μια αυνανιστική συμπεριφορά, απειλώντας, έτσι, την ίδια τη σχέση με τη σύντροφο.
Αγγελική Διδυμοπούλου
Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Πηγή:
Dekker, A., Wenzlaff, F., Biedermann, S. V., Briken, P., & Fuss, J. (2020). VR Porn as “Empathy Machine”? Perception of Self and Others in Virtual Reality Pornography. The Journal of Sex Research
Learn More