Σχέση. Μία λέξη με πολλαπλά νοήματα, που μόνο και μόνο η ανάκλησή της, φέρνει στο μυαλό μας την έννοια της σύνδεσης και του δυναμισμού. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη από τη φροντίδα και την αγάπη για να αναπτυχθεί και γι’ αυτό το λόγο συνάπτει διαπροσωπικές σχέσεις, μα πάνω απ’ όλα ερωτικές σχέσεις. Οι σχέσεις αυτές, πολλές φορές του προσφέρουν μία μοναδική ευκαιρία και ένα σταθερό πλαίσιο, έτσι ώστε να επουλώσει τους φόβους και τις ανασφάλειες που απέκτησε κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και να μπορέσει να εξελιχθεί. Μάλιστα, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι σε γενικές γραμμές, μία ερωτική σχέση θεωρείται υγιής, όταν ο ένας σύντροφος στηρίζει τον άλλο και τον βοηθά να ανακαλύψει όλο και περισσότερες πλευρές του εαυτού του, μέσα από τη δημιουργία των συναισθημάτων της ασφάλειας και της επιβεβαίωσης.
Ωστόσο, ορισμένοι μελετητές υποστηρίζουν, ότι ο τρόπος με τον οποίο έχουν διαμορφωθεί ο χαρακτήρας και η προσωπικότητα του ανθρώπου στο σήμερα, δεν του επιτρέπουν να δημιουργήσει και να απολαύσει σταθερούς και μακροχρόνιους δεσμούς. Επίσης, οι ειδικοί διαπιστώνουν, ότι η δημιουργία οικογένειας δεν αποτελεί προτεραιότητα και αυτοσκοπό για τις πιο σύγχρονες γενιές. Ποια είναι όμως άραγε εκείνα τα στοιχεία, που κάνουν τους ανθρώπους στις μέρες μας να αποφεύγουν τη δέσμευση;
Εθιζόμαστε στη στιγμιαία απόλαυση: ‘Ένας από τους πρώτους λόγους, που ο άνθρωπος παύει να αγωνίζεται για τη σταθερότητα, φαίνεται να είναι ο εθισμός στη στιγμιαία ικανοποίηση, που του δημιουργούν οι «έξυπνες» συσκευές του. Δεν χρειάζεται δηλαδή πλέον να προσπαθήσει κανείς πολύ, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες και τα γούστα του. Αρκεί να διαλέξει αυτό που θέλει μέσα από μία γκάμα προπαρασκευασμένων ευπαρουσίαστων φαγητών και…ερωτικών συντρόφων. Έτσι, λοιπόν σταδιακά παύει να προσπαθεί και όταν μία σχέση φαίνεται να απαιτεί προσωπική προσπάθεια για να κρατηθεί, τότε εκείνος εύκολα την εγκαταλείπει, με το σκεπτικό ότι στην επόμενη γωνία τον περιμένει κάτι καλύτερο!
Ζούμε με την ψευδαίσθηση των άπειρων επιλογών: Και κάπως έτσι, το άτομο γίνεται πολύ επιπόλαιο. Με την πρώτη συναισθηματική δυσκολία τα παρατάει, αφού γνωρίζει αρκετά καλά, ότι μπορεί να βρει πολύ εύκολα πλέον, ένα νέο ερωτικό αντικαταστάτη. Μερικές φορές μάλιστα, στην προσπάθεια του να βρει αυτό που του λείπει, ασπάζεται την πολυγαμία και μετατρέπει τη σεξουαλική του ζωή σε «σπορ». Συνήθως όμως, μετά από καιρό, αρχίζει να αισθάνεται ακόμη μεγαλύτερη μοναξιά απ’ ό,τι προηγουμένως, καθώς διαπιστώνει, ότι μοιράζεται τον εαυτό του με άγνωστους ανθρώπους και ότι αυτό τον «αδειάζει» αντί να τον ολοκληρώνει ψυχολογικά.
Λειτουργούμε εγωκεντρικά: Ένα ακόμη στοιχείο, που κάνει τη σύναψη και τη διατήρηση των σχέσεων στις μέρες μας ακόμα πιο δύσκολη, είναι ο εγωκεντρισμός. Ο άνθρωπος έχει αποκτήσει τη συνήθεια να βάζει πάνω από όλα τις δικές του ανάγκες και να αξιοποιεί κάθε είδους μέσο προκειμένου να τις ικανοποιήσει. Ο κόσμος και η φύση έχουν γίνει πλέον ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια του. Έτσι, του είναι πολύ δύσκολο να αφουγκραστεί τις επιθυμίες κάποιου άλλου και να μοιραστεί τη ζωή του με εκείνον.
Δεν συμβιβαζόμαστε: Το κυνήγι της τελειότητας επίσης, είναι ακόμα μία παράμετρος, που κάνει τον σύγχρονο άνθρωπο να απομυθοποιεί τις σχέσεις του, να τις εγκαταλείπει και εν τέλει να απομονώνεται. Ο άνθρωπος παλεύει να γίνει το ιδανικό και να δημιουργήσει την τέλεια σχέση, σύμφωνα με τα πρότυπα, που του προβάλλουν τα media και το διαδίκτυο. Αποκτά χαρακτήρα απαιτητικό και καλλιεργεί μη ρεαλιστικές προσδοκίες για τους υποψήφιους συντρόφους του, γεγονός που μακροπρόθεσμα τον απογοητεύει και τον καθηλώνει ακόμη περισσότερο στη μοναξιά του.
Και κάπως έτσι, ο άνθρωπος παραμένει με μία ανολοκλήρωτη αίσθηση στην ψυχή του. Καταναλώνει υλικά αγαθά και ανθρώπους, προσδοκώντας σε μία πληρότητα, που ποτέ δεν έρχεται. Ζει στο έπακρο το σήμερα, πιστεύοντας, ότι έχει τη δύναμη να καταφέρει τα πάντα. Όμως, δεν συνειδητοποιεί, ότι πίσω από όλα αυτά, κρύβεται η ανάγκη του για δέσμευση και δημιουργία, σε αντιδιαστολή με το φόβο του μήπως εγκαταλειφθεί και αποτύχει, σε μία ζωή γεμάτη απαιτήσεις.
Το ανθρώπινο μυστήριο δεν έχει τελειωμό. Ξυπνάς το πρωί και ψάχνεσαι, αυτοπαγιδεύεσαι, σηκώνεις το καλάμι σου και βάζεις τον πήχυ σου ψηλά. Και εσύ περνάς από κάτω, περήφανος και μόνος! Η ζωή όμως, σε κουράζει, σε γκρινιάζει, σε μιζεριάζει, και κυρίως, σε ζαρώνει, αφού τα χρόνια περνούν και πίσω δεν γυρνούν.
Η δέσμευση μας αγχώνει όλους και μας κυκλώνει με τις υποχρεώσεις και τις απαιτήσεις της. Έλα όμως, που είναι και η πιο σημαντική πλευρά της ζωής, που σε κάνει ικανό και δυνατό να υπάρχεις, γύρω από τις δυσκολίες της. Και το πιο σπουδαίο: Το μαξιλάρι που κοιμάσαι, να έχει δίπλα και ένα άλλο, που ακουμπάει το κεφάλι που αγάπησες, το σώμα που πόθησες και το παιδί που γέννησες μαζί του…
Θάνος Ε. Ασκητής