Η πανδημία του Covid-19 έχει διαταράξει τις ζωές, την καθημερινότητα αλλά και την υγεία ενός μεγάλου αριθμού του παγκόσμιου πληθυσμού. Η «κοινωνική κανονικότητα» έχει ανατραπεί σε σχεδόν όλους τους τομείς (οικονομικός, πολιτικός) ως αποτέλεσμα των μέτρων περιορισμού της διασποράς. Το άγχος και ο φόβος για την προσωπική υγεία και την υγεία των οικείων προσώπων ενισχύουν την εμφάνιση αρνητικών συναισθημάτων τα οποία μαζί με την αβεβαιότητα που απορρέει από τις συνέπειες τις πανδημίας επιδρούν αρνητικά και στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Οι επιπτώσεις στην υγεία λόγω της πανδημίας φυσικά αφορούν και την ψυχική υγεία, με τα επίπεδα καταθλιπτικών συμπτωμάτων και άγχους να ανεβαίνουν με ανησυχητικό ρυθμό. Στις μέχρι τώρα έρευνες, οι γυναίκες φαίνεται να βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν τις συνέπειες της πανδημίας, ιδιαίτερα στον εργασιακό τομέα καθώς αναμένεται από εκείνες, σε μεγαλύτερο βαθμό, να υποστηρίξουν τα παιδιά κατά τις περιόδους του lock-down. Όλα τα παραπάνω συντελούν στην επιβάρυνση και της ψυχικής υγείας, η οποία μαζί με τη σεξουαλική υγεία, αποτελούν τις βασικές συνιστώσες της ποιότητας ζωής του ανθρώπου (quality of life) αλλά και του «ευ ζην» (well-being). Μελέτες στην αρχή της πανδημίας προσπάθησαν να απαντήσουν στο κατά πόσο έχει επηρεαστεί η γυναικεία σεξουαλικότητα.
Σε πρόσφατη μελέτη σε 91 γυναίκες, με μέσο όρο ηλικίας τα 43 έτη, αξιολογήθηκαν ως προς τη σεξουαλική τους λειτουργικότητα, πριν και κατά την διάρκεια της πανδημίας. Η πλειοψηφία των γυναικών (82%) βρισκόταν σε μια σταθερή σχέση και το 50% γνώριζε κάποιον από το άμεσο περιβάλλον που μολύνθηκε από τον Covid-19. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν μια επιδείνωση, σε όλους τους τομείς της σεξουαλικής λειτουργίας (sexual function) γενικά. Οι τομείς οι οποίοι φάνηκε να επηρεάστηκαν περισσότερο ήταν αυτοί της σεξουαλικής διέγερσης (arousal), της κολπικής εφύγρανσης (lubrication) και της σεξουαλικής ευχαρίστησης (sexual satisfaction). Επιπλέον, ένας σημαντικός αριθμός γυναικών φάνηκε να εμφανίζει δυσκολία στην κορύφωση. Η συχνότητα των σεξουαλικών επαφών δεν φάνηκε να επηρεάζεται σημαντικά από το lockdown, σε αντίθεση με την ποιότητα η οποία παρουσίασε πτώση.
Σύμφωνα με τη μελέτη οι γυναίκες οι οποίες βρίσκονταν σε μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν κάποια σεξουαλική δυσλειτουργία, ως αποτέλεσμα της πανδημίας, ήταν εκείνες που εμφάνισαν και συμπτώματα ή διάγνωση κάποιας ψυχικής νόσου. Πιο συγκεκριμένα, μέσω διαγνωστικών τεστ που χορηγήθηκαν στις συμμετέχουσες, φάνηκε πως τα συμπτώματα της κατάθλιψης αλλά και τα υψηλά επίπεδα άγχους έδρασαν καταλυτικά ως προς τον κίνδυνο αλλά και την εμφάνιση κάποιας σεξουαλικής δυσλειτουργίας.
Η παρούσα έρευνα είναι η πρώτη που αξιολογεί την γυναικεία σεξουαλική λειτουργία πριν και κατά την διάρκεια της πανδημίας. Γνωρίζοντας πως οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην σεξουαλικότητα, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι o Covid επηρεάζει τις διαφυλικές σχέσεις. Η αντιμετώπιση αυτών των δυσκολιών είναι ύψιστης σημασίας καθώς έχει αποδειχθεί ότι η σεξουαλική δραστηριότητα έχει μια προστατευτική δράση απέναντι στις συνέπειες της πανδημίας (Mollaioli et al., 2021).
Γεωργουδάκης Γιώργος
Ψυχολόγος
MSc Κλινικής Ψυχολογίας
Επιστημονικός συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Πηγή: Bhambhvani, H. P., Chen, T., Kasman, A. M., Wilson-King, G., Enemchukwu, E., & Eisenberg, M. L. (2021). Female Sexual Function During the COVID-19 Pandemic in the United States: female sexual dysfunction amidst COVID-19 pandemic. Sexual Medicine.