Διανύουμε μια εποχή όπου τα ψηφιακά μέσα, έχουν εδραιωθεί στον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε, φλερτάρουμε και δημιουργούμε νέες συντροφικές και σεξουαλικές σχέσεις. Η σεξουαλική συμπεριφορά των ανθρώπων τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει, προσαρμοζόμενη στους νέους τρόπους έκφρασης, με την διαδικτυακή επικοινωνία συχνά να αντικαθιστά την δια ζώσης ,ενώ το online dating κυριαρχεί σήμερα, με εκατομμύρια χρήστες σε χιλιάδες εφαρμογές.
Ο νέος, όμως, αυτός τρόπος επικοινωνίας συχνά ενέχει κινδύνους για τα άτομα που μοιράζονται μέσω του διαδικτύου προσωπικά δεδομένα όπως φωτογραφίες και βίντεο. Φυσικά, ο κίνδυνος διαρροής προσωπικών δεδομένων σεξουαλικού περιεχομένου δεν υπάρχει μόνο με άτομα τα οποία δεν γνωρίζουμε καλά, αλλά και με άτομα με τα οποία υπήρξε μια σχέση. Αυτό δηλαδή, που μπορεί να ξεκίνησε ως μια πρόκληση σεξουαλικών φαντασιώσεων (μέσω καταγραφής και αποστολής φωτογραφιών ή βίντεο), με σκοπό την ενίσχυση της σεξουαλικής επιθυμίας, να μετατραπεί σε ένα «όπλο» που στοχεύει στην καταπάτηση της αξιοπρέπειας. Στην περίπτωση όμως, της διαδικτυακή επικοινωνίας με άτομα που δεν γνωρίζουμε, το προσωπικό υλικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως εκβιασμός για οικονομικό όφελος. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρχει μια ιδιαίτερη προσοχή και όχι εφησυχασμός.
Οι κίνδυνοι που μπορεί να ελλοχεύουν πίσω από μια πρόταση βιντεοσκόπησης ή φωτογράφισης προσωπικών στιγμών ποικίλουν. Είναι σημαντικό να υπάρχει επικοινωνία, ειλικρίνεια και σεβασμός μεταξύ των συντρόφων οι οποίοι οφείλουν να λειτουργούν με τέτοιο τρόπο που να προστατεύει την αξιοπρέπεια και να ενισχύει την αυτοεκτίμηση του άλλου. Επιπρόσθετα, το άτομο δεν θα πρέπει να υποκύπτει σε συναισθηματικό εκβιασμό από το σύντροφο για να αποστείλει προσωπικό υλικό, ή να φοβάται πως δεν θα ικανοποιήσει τις επιθυμίες του. Για αυτό το λόγο η συναισθηματική ωριμότητα και η οριοθέτηση είναι σημαντικά στοιχεία για την απόρριψης της πρότασης αποστολής και καταγραφής των φωτογραφιών ή βίντεο, ενώ στην περίπτωση που υπάρχει συναίνεση, θα πρέπει να υπάρχει ανάληψη της ατομικής ευθύνης αναγνωρίζοντας το κόστος που μπορεί να επιφέρει η αποδοχή τέτοιων πρακτικών.
Γίνεται, λοιπόν, πρόδηλο ότι η πρακτική βιντεοσκόπησης ή φωτογράφισης προσωπικών δεδομένων σεξουαλικού περιεχομένου, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους, που μπορεί να επιφέρουν οδυνηρές συνέπειες στην ψυχική και σεξουαλική υγεία του ατόμου. Συμπερασματικά οι 4 βασικοί λόγοι που πρέπει να αποφεύγεται η καταγραφή και αποστολή τέτοιου είδους υλικού είναι:
- Υπάρχει κίνδυνος διαρροής προσωπικών δεδομένων σεξουαλικού περιεχομένου
είτε ως αποτέλεσμα Hacking (αρχεία αυτά ενδέχεται να υποκλαπούν από το ίδιο το μέσο όπου αποθηκεύονται), είτε ως Revenge porn με απώτερο σκοπό την εκδίκηση ή ως μέσο εκβιασμού. - Ανεξαρτήτως κινήτρου του συντρόφου, τρίτα πρόσωπα μπορεί να έχουν πρόσβαση στο υλικό, ακόμα και μετά την πάροδο ετών.
- Το κίνητρο του συντρόφου μπορεί να αλλάξει στο μέλλον.
- Στις περιπτώσεις διαδικτυακής επικοινωνίας, το υλικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσο απειλής για οικονομικό όφελος.
Είναι λοιπόν προτιμότερο το άτομο να λειτουργεί προληπτικά, με στόχο την αποφυγή ανεπιθύμητων εξελίξεων. Σε κάθε περίπτωση, όμως, δεν θα πρέπει να στοχοποιούνται και να ενοχοποιούνται τα άτομα που έχουν πέσει θύμα δημοσιοποίησης προσωπικών τους στιγμών, αλλά να ενθαρρύνονται να μιλούν, να καταγγέλλουν και να επιζητούν την δίωξη των θυτών.
Παπαδόπουλος Περικλής
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπευτής
Επιστημονικός Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.