Διαδίκτυο και γνωριμίες: μια εφαρμογή μπορεί να μου φέρει έναν σύντροφο;
Οι σύγχρονες εφαρμογές γνωριμιών διαφημίζουν την υψηλή διαθεσιμότητα πιθανών συντρόφων, εκτός του ήδη υπάρχοντος κοινωνικού δικτύου των χρηστών. Το Tinder ισχυρίζεται ότι επεξεργάζεται ένα δισεκατομμύριο «χτυπήματα» την ημέρα. Για αυτόν τον λόγο, θα περίμενε κανείς οι εφαρμογές γνωριμιών να προάγουν τη σεξουαλική απελευθέρωση και να διευκολύνουν την εύρεση ρομαντικών ή σεξουαλικών συντρόφων.
Ωστόσο, αποτελούν ένα περιβάλλον εκτεταμένων επιλογών και ενδέχεται να προκαλέσουν υπερφόρτωση επιλογών (choice overload), η οποία συνδέεται με δυσμενείς συνέπειες για τους χρήστες αυτών των εφαρμογών, όπως αναποφασιστικότητα, απόρριψη περισσότερων πιθανών συντρόφων και μειωμένη ικανοποίηση από τις επιλογές που έχουν. Οι χρήστες των εφαρμογών γνωριμιών μπορεί να φοβούνται να πάρουν κάποια απόφαση και να επενδύσουν σε έναν συγκεκριμένο πιθανό σύντροφο, με αποτέλεσμα να μειώνεται η αυτοπεποίθηση τους και το αίσθημα της αυτοαποτελεσματικότητας.
Παράλληλα, το γεγονός ότι υπάρχει πληθώρα πιθανών συντρόφων ενδέχεται να αυξήσει την πίεση που αισθάνεται κάποιος ότι πρέπει να βρει την τέλεια σχέση και δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για αποτυχία, την οποία αποδίδουν σε δικό τους σφάλμα ή ελάττωμα. Η ανησυχία, το άγχος και η δυσφορία σχετικά με την τρέχουσα ή δυνητική εμπειρία, του να μην έχεις έναν ρομαντικό σύντροφο ορίζεται ως φόβος να μείνω μόνος (fear of being single).
Ενδεικτικές είναι δύο έρευνες που μελέτησαν τη σχέση ανάμεσα στη χρήση εφαρμογών γνωριμιών, την αντίληψη της διαθεσιμότητας πιθανών συντρόφων, το φόβο του να μείνουν μόνοι και την αυτοπεποίθηση των χρηστών αυτών των εφαρμογών. Τα αποτελέσματα της πρώτης έρευνας σε δείγμα 667 ατόμων με ηλικιακό εύρος 18-67 έτη έδειξαν ότι η χρήση εφαρμογών γνωριμιών συσχετίζεται με αυξημένη αντίληψη ότι ο αριθμός των πιθανών συντρόφων είναι πολύ μεγάλος, γεγονός που, όμως, συσχετίζεται και με μεγαλύτερο φόβο να μείνουν μόνοι. Αναφορικά με την δεύτερη έρευνα, σε δείγμα 248 ατόμων με ηλικιακό εύρος 18-38 έτη προκάλεσαν πειραματικά χαμηλή, μέτρια ή υψηλή διαθεσιμότητα συντρόφων αντιστοιχίζοντας 11, 31 ή 91 προφίλ υποτιθέμενων διαθέσιμων υποψηφίων συντρόφων στους συμμετέχοντες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η υψηλή (σε σύγκριση με την χαμηλή) διαθεσιμότητα των συντρόφων ενίσχυε τον φόβο των συμμετεχόντων να μείνουν μόνοι, μείωσε την αυτοεκτίμηση τους και αύξησε την υπερφόρτωση επιλογών.
Επομένως, η χρήση και υπερβολική αναζήτηση προφίλ στις εφαρμογές γνωριμιών ενδέχεται να επιφέρει αρνητικές συνέπειες για τη γενική ευημερία του ατόμου. Ενώ, λοιπόν, οι χρήστες αυτών των εφαρμογών μπορεί αρχικά να ελπίζουν στην πληθώρα πιθανών συντρόφων που τους προσφέρουν οι εφαρμογές, κάτι τέτοιο τελικά φαίνεται να λειτουργεί εναντίον τους, γεγονός που θα πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν.
Πηγή:
Thomas, M. F., Binder, A., & Matthes, J. (2021). The agony of partner choice: The effect of excessive partner availability on fear of being single, self-esteem, and partner choice overload. Computers in Human Behavior.
Διδυμοπούλου Αγγελική
Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια CBT
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Learn More
Εγκυμονεί σεξουαλικούς κινδύνους η χρήση εφαρμογών γνωριμιών;
Το διαδίκτυο αποτελεί σημαντική εξέλιξη και πρόοδο των καιρών μας, καταλαμβάνοντας μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς μας, μέσα από τις απεριόριστες δυνατότητες που προσφέρει. Ο τρόπος και ο λόγος που χρησιμοποιεί κανείς το διαδίκτυο καθιστά το κατά πόσο παραμένει στα όρια του λειτουργικού ή αποτελεί εξάρτηση και εθισμό . Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος του χρόνου που δαπανάται στο διαδίκτυο, σχετίζεται με τη σεξουαλική δραστηριότητα (αναζήτηση συντρόφων, ενημέρωση γύρω από θέματα σεξουαλικότητας, αγορά σεξουαλικών βοηθημάτων-παιχνιδιών), ενώ παράλληλα μεγάλο μέρος των χρηστών χρησιμοποιεί το διαδίκτυο ως σεξουαλική έκφραση και διέξοδο.
Σήμερα υπολογίζεται πως 1 στους 3 χρήστες διαδικτύου, χρησιμοποιεί εφαρμογές διαδικτυακών γνωριμιών (on line dating apps), τα οποία λειτουργούν παράλληλα με τις γνωστές εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης. Ένα ονοματεπώνυμο και μια φωτογραφία είναι αρκετά για να σας εισάγουν στο κόσμο του «διαδικτυακού φλερτ». Ποιοι κίνδυνοι υπάρχουν που σχετίζονται με τη σεξουαλική συμπεριφορά (sexual risk behaviors);
Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2020,στο επιστημονικό περιοδικό Sexual, Medicine, αποτυπώθηκαν οι κίνδυνοι αυτοί. Στην έρευνα συμμετείχαν 9,575 άνδρες και γυναίκες, ηλικίας 16-64 ετών, που έκαναν καθημερινή χρήση διαδικτύου. Το 40% του δείγματος τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, ανήκε στην ηλικιακή ομάδα 45-64 ετών. Από το σύνολο των συμμετεχόντων που χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο, το 20% φάνηκε να το χρησιμοποιεί για φλερτ και εύρεση σεξουαλικών συντρόφων.
Η γνωριμία σεξουαλικών συντρόφων μέσα από date apps ήταν πιο συχνή στους άνδρες (σε ποσοστό 11%), σε σχέση με τις γυναίκες (αντίστοιχο ποσοστό 7%)και στην πληθυσμιακή ομάδα 30-44 ετών (άνδρες και γυναίκες).
Οι γνωριμίες σεξουαλικών συντρόφων μέσα από το διαδίκτυο, φαίνεται πως εγκυμονεί σεξουαλικούς κινδύνους, όταν δεν λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα, κάτι που αποτυπώνεται ηχηρά μέσα από τα παρακάτω ευρήματα:
- Μικρή πιθανότητα χρήσης προφυλακτικού. Είναι πολύ πιθανόν τα άτομα που συνηθίζουν να βγαίνουν συχνά από date apps, να μην έχουν χρησιμοποιήσει προφύλαξη σε οποιαδήποτε προηγούμενη σεξουαλική εμπειρία τους τελευταίους 12 μήνες.
- Μικρότερη πιθανότητα για τα άτομα αυτά να έχουν κάνει εξετάσεις για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
- Υψηλά ποσοστά ανθρώπων που έχουν διαγνωστεί με σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (από εκείνους που δήλωσαν ότι έχουν εξεταστεί).
- Υψηλές πιθανότητες για κάποιον να του ζητηθεί να δώσει χρήματα μετά τη σεξουαλική επαφή, χωρίς να έχει συμφωνηθεί εξαρχής.
- Οι άνδρες είναι πιο πιθανόν να γνωρίσουν από κοντά τα άτομα, με τα οποία που συνομιλούν μέσω των εφαρμογών αυτών.
Η έρευνα καταλήγει πως η γνωριμία σεξουαλικών διαδικτυακών συντρόφων σχετίζεται με περισσότερες πιθανότητες εμπλοκής σε σεξουαλικές συμπεριφορές υψηλού ρίσκου. Υπάρχουν κίνδυνοι λοιπόν στην μετάβαση από το διαδικτυακό φλερτ και επικοινωνία στη δια ζώσης συνάντηση και σεξουαλική εμπλοκή.
Σε κάθε περίπτωση το διαδίκτυο είναι ένα μέσο το οποίο μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά, να μας φέρει κοντά, καλύπτοντας την έμφυτη ανάγκη μας για κοινωνικότητα, διαπροσωπική και σεξουαλική επαφή, κάτι που προυποθέτει από το άτομο να έχει επίγνωση εαυτού, να προστατεύει τον εαυτό του και λαμβάνει προφυλάξεις. Για αυτό το λόγο υπάρχει η ανάγκη καθοδήγησης ,από ειδικούς, που θα προάγει τη σεξουαλική υγεία, ειδικά σε νεαρές ηλικίες.
Παπαδόπουλος Περικλής
Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπευτής
Επιστημονικός Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ
Learn More