Σεξ με τον/την πρώην σύζυγο: Απόπειρα επανασύνδεσης ή τρέλα της στιγμής;
Όταν δύο άνθρωποι αποφασίζουν να χωρίσουν, βάζοντας τέλος στη μακροχρόνια σχέση και στο γάμο τους, ξεκινά μία προσπάθεια να προσαρμοστούν στη νέα κατάσταση, στο «δεν είμαστε πλέον μαζί». Τι γίνεται όμως με το σεξ; Υπάρχουν ζευγάρια που ενώ έχουν χωρίσει, συνεχίζουν να διατηρούν τις σεξουαλικές τους επαφές; Ποια είναι συνήθως τα κίνητρα αυτών των συντρόφων και πως μπορεί κανείς να διαχειριστεί αυτή την κατάσταση;
Σύμφωνα με έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Social and Clinical Psychology», με τη συμμετοχή 137 διαζευγμένων ενηλίκων, το σεξ φαίνεται ότι μειώνει τις συναισθηματικές επιπτώσεις (πόνος, ενοχές, αρνητικές σκέψεις, σενάρια) που επιφέρει στους πρώην συντρόφους το διαζύγιο. Μάλιστα, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν, ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων (82,5%) είχε επιλέξει να βρίσκεται σε σταθερή επικοινωνία με τον / την πρώην σύντροφο, ενώ μόλις το 21,9% διατηρούσε και σεξουαλικές επαφές.
Γιατί κάποιος επιλέγει να κάνει σεξ με τον / την πρώην σύζυγο του;
- Το σεξ ως μέσο μετάβασης: Για κάποιους, το σεξ αποτελεί μία ασφαλή βάση, που ικανοποιεί προσωρινά τις βιολογικές και συναισθηματικές τους ανάγκες, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα, ότι επιθυμούν να επανασυνδεθούν με τον / την πρώην σύντροφό τους. Οι πρώην σύντροφοι, συνήθως γνωρίζουν ότι η σχέση τους έχει ολοκληρώσει τον κύκλο της και υποσυνείδητα ξεκινούν να προετοιμάζονται για το επόμενο βήμα στην ερωτική και προσωπική τους ζωή.
- Το σεξ ως μέσο επιβεβαίωσης: Σύμφωνα με τους μελετητές των διαπροσωπικών σχέσεων, το διαζύγιο συχνά αφήνει ανεκπλήρωτη την ανάγκη του ανθρώπου για συναισθηματική σύνδεση και ασφάλεια. Έτσι, μερικοί σύντροφοι, ως πιο «ανασφαλείς», δυσκολεύονται να αποκοπούν πλήρως από την προηγούμενη σχέση τους και επιλέγουν να διατηρήσουν την οικειότητα με τον/την πρώην σύντροφο τους μέσω του σεξ, έως ότου αισθανθούν εμπιστοσύνη και προβούν στη δημιουργία μίας νέας σχέσης.
- Το σεξ ως μέσο επανασύνδεσης: Το σεξ μπορεί να μετατραπεί σε εμπειρία ανάδυσης συναισθημάτων αγάπης, συγχώρεσης και αφοσίωσης, όταν μία σχέση έχει πληγεί από ένα τραυματικό γεγονός. Μάλιστα, κάθε φορά που δύο σύντροφοι έρχονται σε σεξουαλική επαφή, το σώμα τους «θυμάται» την ευχαρίστηση, που έχει δεχθεί από αντίστοιχες στιγμές στο παρελθόν, μέσα από την έκκριση συγκεκριμένων ορμονών στον ανθρώπινο εγκέφαλο (σεροτονίνη, ντοπαμίνη, ενδορφίνες). Ωστόσο, στις σχέσεις που οδηγούνται σε χωρισμό λόγω μακροχρόνιων και ανεπίλυτων προβλημάτων, η σεξουαλική επαφή από μόνη της σχεδόν σπάνια σηματοδοτεί την ανάγκη επανοικοδόμησης τους. Στις περιπτώσεις αυτές, η επιθυμία της επανένωσης χαρτογραφείται πρωτίστως μέσα από την αύξηση της διεκδικητικότητας και του συναισθηματισμού και δευτερευόντως μέσα από τη επιδίωξη της σεξουαλικής επαφής.
- Το σεξ ως φυσιολογική ενόρμηση: Μερικοί πρώην σύντροφοι χρησιμοποιούν το σεξ παρορμητικά, παρακινούμενοι αποκλειστικά από το βιολογικό τους ένστικτο και από τις φυσιολογικές ανάγκες του σώματος τους, χωρίς να διαθέτουν συναισθηματικά κίνητρα. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε, ότι το σεξ μεταξύ δύο πρώην συντρόφων είναι μία εμπειρία, που εμπεριέχει αρκετή σωματική οικειότητα και υψηλά επίπεδα απόλαυσης, καθώς οι σύντροφοι διαθέτουν συνήθως αμοιβαία σεξουαλική εξοικείωση.
Πως θα καταλάβω εάν ο / η πρώην σύζυγος μου θέλει να είμαστε ξανά μαζί;
- Νιώθει αμηχανία όταν συζητάτε το ενδεχόμενο της δημιουργίας μίας νέας σχέσης για κάποιον εκ των δύο.
- Προσπαθεί να βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία μαζί σας και αναζητά συχνά αφορμές για να σας συναντά.
- Αναφέρεται διαρκώς στο πόσο αποφασισμένος / η είναι να αλλάξει την πορεία της σχέσης σας.
- Σας μιλάει με κάθε ευκαιρία για τα συναισθήματα του/της για εσάς.
- Προσπαθεί να είναι παρών / παρούσα στις σημαντικές στιγμές της ζωής σας.
Τι θα πρέπει να σκεφτώ πριν το δοκιμάσω;
- Εξετάστε τους λόγους και τα προσωπικά κίνητρα, που σας κάνουν να έχετε ακόμα σεξουαλική επαφή με τον / την πρώην σύζυγο σας.
- Προσπαθήστε να κατανοήσετε με ποιο τρόπο βλέπει ο / η πρώην σύντροφος σας τις σεξουαλικές σας επαφές και κατά πόσον μπορεί να διαχειριστεί αυτήν τη κατάσταση με υγιή τρόπο.
- Εάν έχετε αποκτήσει παιδιά και στον κοινό σας γάμο, είναι προτιμότερο να μην κοιμάστε μαζί στο σπίτι το βράδυ, προκειμένου να μην δώσετε λανθασμένα μηνύματα στα παιδιά σας.
- Μην αμελείτε τους λόγους που σας οδήγησαν στο χωρισμό. Η σεξουαλική επαφή με τον / την πρώην σύζυγο σας, ενδέχεται να περιπλέξει τη συναισθηματική σας κατάσταση και να σας τοποθετήσει σε ένα φαύλο κύκλο αυτό-αμφισβήτησης και αμφιβολιών σχετικά με τις αποφάσεις σας.
Επανασύνδεση με τον πρώην: ο ρόλος του δεσμού προσκόλλησης και η έννοια της αυτο-αντίληψης
Ο χωρισμός στις συντροφικές-ερωτικές σχέσεις μπορεί να επιφέρει οδυνηρές συνέπειες για τους συντρόφους, οδηγώντας σε αρνητικές σκέψεις, δυσφορικά συναισθήματα, σύγχυση ως προς την αυτοαντίληψή τους. Είναι πιθανό να δυσκολεύονται να επαναπροσδιορίσουν τις πεποιθήσεις τους για τον εαυτό τους και το ποιοι είναι χωρίς πλέον την παρουσία του συντρόφου στη ζωή τους. Με την πάροδο του χρόνου, οι άνθρωποι βρίσκουν τρόπους να διαχειριστούν αυτήν τη δυσφορική κατάσταση και διαμορφώνουν νέες συντροφικές-ερωτικές σχέσεις. Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου κάποιοι εστιάζουν στην επανασύνδεση με τον πρώην σύντροφο.
Βάσει έρευνας που δημοσιεύτηκε στο Journal of Social and Personal Relationships, σε δείγμα 181 συμμετεχόντων που είχαν χωρίσει μέσα στα 2 τελευταία χρόνια (61.9% άνδρες, Μ.Ο. ηλικίας 33 έτη) αξιολογήθηκαν:
- ο τύπος δεσμού: αγχώδης (πχ. Χρειάζομαι πολλή επιβεβαίωση και αγάπη από τον σύντροφο μου) και αποφευκτικός (πχ. Είμαι ανήσυχη όταν ο σύντροφος μου έρχεται πολύ κοντά μου),
- η διαύγεια της αυτοαντίληψης (self-concept clarity, πχ Οι πεποιθήσεις για τον εαυτό μου είναι αντικρουόμενες)
- η σύνδεση αυτών των παραγόντων με την επιθυμία των συμμετεχόντων να επανασυνδεθούν ή να αναζητήσουν μεγαλύτερη επαφή και επικοινωνία με τον πρώην σύντροφο τους (rekindling desire).
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα οι άνθρωποι με αγχώδη τύπο δεσμού είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να θελήσουν να επιστρέψουν σε μια προηγούμενη σχέση, καθώς ο χωρισμός είχε ως απόρροια τη σύγχυση της ταυτότητας (αυτοεκτίμηση, αυταξία) και την αμφισβήτηση της αυτοεικόνας τους.
Η επανασύνδεση με έναν πρώην σύντροφο ενδέχεται προσωρινά να προσφέρει ανακούφιση και να μειώσει βραχυπρόθεσμα την ψυχολογική συμπίεση του ατόμου. Ωστόσο, έχει φανεί από μελέτες ότι οι σχέσεις στις οποίες επανασυνδέονται οι σύντροφοι χαρακτηρίζονται από χαμηλή ικανοποίηση και έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες χωρισμού. Επομένως, μακροπρόθεσμα μπορεί να ενισχύσει το αίσθημα ευαλωτότητας του σε ενδεχόμενες μελλοντικές περιπτώσεις όπου η σχέση δεν έχει θετική έκβαση.
Αγγελική Διδυμοπούλου
Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ.
Πηγή: Cope, M. A., & Mattingly, B. A. (2020). Putting me back together by getting back together: Post-dissolution self-concept confusion predicts rekindling desire among anxiously attached individuals. Journal of Social and Personal Relationship.
Learn More