Η σεξουαλική ζωή στη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Η περίοδος της εγκυμοσύνης, του τοκετού και του ερχομού του παιδιού αποτελεί τον πλέον καθοριστικό σταθμό στην ζωή ενός άνδρα και μιας γυναίκας. Το ζευγάρι που αποφασίζει να περάσει σε αυτόν το σημαντικό ρόλο του γονιού έρχεται αντιμέτωπο με πολλές αλλαγές σε βιολογικό, σωματικό και ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο.
Η σεξουαλικότητα και των δύο συντρόφων διαφοροποιείται, ενώ το ζευγάρι δοκιμάζεται, καθώς βιώνει πρωτόγνωρες εμπειρίες. Η σεξουαλική επιθυμία παρουσιάζει διακυμάνσεις, με την γυναίκα που βλέπει το σώμα της να αλλάζει και τον άνδρα που δυσκολεύεται συχνά να την κατανοήσει, καθώς εκείνη βιώνει ορμονικές και συναισθηματικές μεταβολές.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης οι αλλαγές στις ορμόνες είναι τόσο έντονες που πυροδοτούν μια σειρά από συμπτώματα, όπως ευερεθιστότητα, μελαγχολία, άγχος, αυξημένη όρεξη. Ταυτόχρονα, η γυναίκα υφίσταται μια δραματική αλλαγή στην εικόνα του σώματος της, με σημαντική αύξηση του βάρους που συνοδεύεται από αυξημένη αποθήκευση λίπους και πρήξιμο. Η γυναίκα βλέπει την κοιλιά και το στήθος της να μεγαλώνουν και το δέρμα της να αποκτά σημάδια.
Οι αλλαγές που επιφέρει η εγκυμοσύνη στο σώμα της επηρεάζουν σημαντικά την αυτοεικόνα και την αυτοεκτίμηση της. Μια αρνητική αλλαγή στον τρόπο που η γυναίκα αντιλαμβάνεται το σώμα της καθορίζει σημαντικά και τη σεξουαλική της ζωή, και ειδικά τη διάθεση της απέναντι στο σεξ. Επί παραδείγματι, μπορεί να αναρωτιέται αν εξακολουθεί να είναι επιθυμητή και αρεστή και να εκφράζει την ανασφάλεια της αποφεύγοντας τη σεξουαλική επαφή, γεγονός το οποίο ο σύντροφος εκλαμβάνει ως απόρριψη. Σαν αποτέλεσμα, μπορεί να αισθάνεται παραμελημένος και να καταφεύγει στον αυνανισμό, κάτι που συμβάλλει περαιτέρω στη συναισθηματική απομάκρυνση και σεξουαλική απομόνωση του ζευγαριού. Ωστόσο, είναι σημαντικό ο άνδρας να της δείχνει την επιθυμία του και να της εκφράζει ότι εξακολουθεί να τη θέλει το ίδιο, διεκδικώντας τη σεξουαλική επαφή. Αντίστοιχα, η γυναίκα δεν πρέπει να ξεχνά ότι ο ερωτισμός και η σεξουαλικότητας της δεν χάνονται επειδή είναι έγκυος, αλλά διαφοροποιούνται ως προς τον τρόπο έκφρασης.
Ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει σε ελάττωση της σεξουαλικής έκφρασης του ζευγαριού είναι και η εστίαση της προσοχής και του ενδιαφέροντος και των δύο συντρόφων στο έμβρυο που η γυναίκα κυοφορεί. Είναι πιθανό να αποφεύγουν την σεξουαλική επαφή από φόβο μήπως προκληθεί κάποιο κακό στο έμβρυο. Είναι γεγονός ότι η σεξουαλική επαφή του ζευγαριού θα πρέπει να είναι λιγότερο έντονη, αποφεύγοντας στάσεις και κινήσεις που θα μπορούσαν να το βλάψουν. Ωστόσο, τα ζευγάρια θα πρέπει να γνωρίζουν ότι μπορούν να απολαμβάνουν την σεξουαλική τους ζωή μέχρι τον όγδοο μήνα της κύησης, εφόσον δεν συντρέχουν ιατρικοί λόγοι διακοπής της σεξουαλικής επαφής, ενώ σε κάθε περίπτωση αντίστοιχοι προβληματισμοί θα πρέπει να συζητιούνται με τον γυναικολόγο. Εξάλλου, εξίσου απολαυστικά με την σεξουαλική επαφή είναι τόσο τα προκαταρκτικά ερωτικά παιχνίδια όσο και ο χρόνος, οι αγκαλιές και τα χάδια που μοιράζονται οι σύντροφοι μετά την σεξουαλική επαφή.
Η διατήρηση μιας ενεργούς σεξουαλικής ζωής κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης ενισχύει και τον συναισθηματικό δεσμό των συντρόφων, προετοιμάζοντας τους για την καινούρια περίοδο της κοινής τους ζωής. Επιπλέον, μελέτες δείχνουν ότι οι γυναίκες που συνεχίζουν τη σεξουαλική τους ζωή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχουν καλύτερη ψυχική και σωματική εικόνα, τόσο κατά τον τοκετό όσο και μετά, κατά την περίοδο της λοχείας, γεγονός που επιδρά θετικά και στην ψυχική και σωματική υγεία του μωρού που θα γεννηθεί.
Οι αλλαγές που συμβαίνουν στη σεξουαλική ζωή των δυο ερωτικών συντρόφων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό, ενώ η συνεχής, ειλικρινής και αμοιβαία επικοινωνία του ζευγαριού αποτελεί βασική προϋπόθεση για ασφαλείς και ικανοποιητικές σεξουαλικές επαφές κατά την εγκυμοσύνη.
Διδυμοπούλου Αγγελική
Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια CBT
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Learn More
Από τι κινδυνεύει μια σχέση;
Η δημιουργία ερωτικών-συντροφικών σχέσεων παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανθρώπινη ύπαρξη και καλύπτει πλήθος αναγκών, συναισθηματικών και όχι μόνο. Ωστόσο, η διατήρηση μιας ικανοποιητικής σχέσης απαιτεί συνεχή προσπάθεια από το ζευγάρι. Ποιοι είναι οι παράγοντες που μπορεί να απειλήσουν μια σχέση και να την οδηγήσουν σε κρίση;
Μία σημαντική αλλαγή που επέρχεται καθώς η σχέση εξελίσσεται είναι η μετάβαση από την εξιδανίκευση στην απομυθοποίηση του συντρόφου. Το ζευγάρι, ιδιαίτερα εκείνο που συμβιώνει, βλέπει διαφορετικές πτυχές του συντρόφου του, με αποτέλεσμα να καταρρίπτει σταδιακά τον «μύθο» που είχε χτίσει για εκείνον μέσα από την καθημερινή τριβή. Ο έρωτας δίνει τη σκυτάλη σε άλλα συναισθήματα, όπως η αγάπη ή η συντροφικότητα, ενώ δεν αποκλείεται ο θαυμασμός που μπορεί να ένιωθε ο ένας για τον άλλον να αντικατασταθεί από απαξίωση, ανία ή θυμό.
Ένα άλλο επακόλουθο της μακροχρόνιας συμβίωσης είναι και το γεγονός ότι αναδεικνύονται οι ασυμφωνίες και οι διαφορετικές αντιλήψεις του ζευγαριού, για θέματα μεγαλύτερης ή μικρότερης σημασίας. Ως απόρροια, επέρχεται κούραση και εκνευρισμός, ακόμα και συγκρούσεις σχετικά με τη λήψη σημαντικών αποφάσεων. Κάτι τέτοιο μπορεί να φέρει εντάσεις και διαπληκτισμούς μεταξύ τους.
Η επικοινωνία στο ζευγάρι είναι ένα θεμελιώδες στοιχείο μιας σχέσης. Παράγοντες που την απειλούν είναι η έλλειψη διαπροσωπικών δεξιοτήτων, όπως η δυσκολία στην αναγνώριση των συναισθημάτων του συντρόφου μας, οι διαστρεβλωμένες πεποιθήσεις, π.χ. «ο σύντροφος μου δεν πρόκειται να αλλάξει», «δεν μπορεί να με καταλάβει…» ή η ύπαρξη δυσφορικών συναισθημάτων όπως θυμός, που μπορεί να εκφράζεται με έντονο τρόπο και να οδηγεί σε σύγκρουση και αποξένωση, αλλά και ενίοτε σε σιωπή και αδιαφορία.
Η αλλαγή στην εικόνα των συντρόφων, η παραμέληση του εαυτού και της εμφάνισης, η αύξηση βάρους, η έλλειψη υγιεινής είναι κάποιοι σημαντικοί παράγοντες που μπορεί να απειλήσουν μια σχέση. Οι σύντροφοι επαναπαύονται και αδιαφορούν για το αν θα αρέσουν ο ένας στον άλλον.
Οι αλλαγές στη σεξουαλική ζωή του ζευγαριού παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο. Η μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας, η αραίωση των επαφών, η έλλειψη σεξουαλικών φαντασιώσεων, αλλά και ένα σεξουαλικό πρόβλημα μπορούν να δυναμιτίσουν τη σχέση. Καθώς μεγαλώνουν οι σύντροφοι, αναπτύσσονται περισσότερο συντροφικά συναισθήματα, εκτίμηση και αγάπη, τα οποία, σε συνδυασμό με την έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας, μετατρέπουν την ερωτική-συντροφική σχέση σε μια σχέση αδελφοποίησης.
Το ζευγάρι που αντιλαμβάνεται ότι αντιμετωπίζει τις παραπάνω δυσκολίες χρειάζεται να προσπαθήσει να ανατρέψει αυτά δεδομένα, ενίοτε αναζητώντας και την καθοδήγηση ενός ειδικού.
Learn More
Η σημασία των προκαταρκτικών παιχνιδιών και των φιλιών στο σεξ
Αναμφίβολα το «σεξ στα γρήγορα» είναι προκλητικό και συχνά συναρπαστικό. Είναι η ουσιαστική εξωτερίκευση της ενστικτώδους επιθυμίας και του πάθους που κυριαρχεί σε ένα ζευγάρι. Ωστόσο, τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες τείνουν να συμφωνούν ότι οι ποιοτικότερες σεξουαλικές επαφές συνοδεύονται από προκαταρκτικά παιχνίδια που προσφέρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση και στις δύο πλευρές.
Ως προκαταρκτικό παιχνίδι ορίζεται το σύνολο των διαπροσωπικών, ψυχολογικών και σωματικών ενεργειών που έχουν σκοπό να δημιουργήσουν και να αυξήσουν τη σεξουαλική διέγερση. Από ψυχολογική σκοπιά, τα προκαταρκτικά ενισχύουν το αίσθημα της ασφάλειας και της συναισθηματικής εγγύτητας μέσα στο ζευγάρι. Έρευνες δείχνουν ότι ενισχύουν τη σχέση του ζευγαριού τόσο εντός όσο και εκτός από την κρεβατοκάμαρα, ειδικά στις μακροχρόνιες σχέσεις.
Τα φιλιά αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των προκαταρκτικών παιχνιδιών των ανθρώπων στο σεξ, αλλά και στην καθημερινότητά τους γενικότερα. Τη σημασία τους για την σεξουαλική ζωή του ζευγαριού μελέτησε έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2020 στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Sexual and Relationship Therapy. Στην έρευνα χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από 1.606 συμμετέχοντες με μέσο όρο ηλικίας τα 35 έτη, οι οποίοι βρίσκονταν σε σταθερή σχέση για τουλάχιστον δύο χρόνια. Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων προέκυψε πως η συχνότητα των φιλιών σχετίζεται:
- με τη σεξουαλική ικανοποίηση που λάμβαναν οι σύντροφοι στις επαφές τους,
- με το βαθμό ικανοποίησης από τη σχέση.
Η συχνότητα των φιλιών είχε θετική συσχέτιση με όλα τα στάδια του σεξουαλικού κύκλου ανδρών και γυναικών (επιθυμία, διέγερση, οργασμός, σεξουαλική ικανοποίηση), ενώ οι συμμετέχοντες ανέφεραν και εντονότερα θετικά συναισθήματα για το σύντροφό τους συνολικά. Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν τη σημασία του φιλιού ως μέρος των προκαταρκτικών παιχνιδιών, τα οποία συχνά παραμελούν τα ζευγάρια στις σεξουαλικές τους επαφές. Ωστόσο τα προκαταρκτικά είναι ένα παιχνίδι των σωματικών αισθήσεων και των ψυχικών εκφράσεων των συντρόφων, όπου ο λόγος και ο χώρος σκηνοθετούν τους ρόλους που θα τους οδηγήσουν στην απόλαυση και στην κορύφωση.
Busby, D. M., Hanna-Walker, V., & Leavitt, C. E. (2020). A kiss is not just a kiss: kissing frequency, sexual quality, attachment, and sexual and relationship satisfaction. Sexual and Relationship Therapy, 1-17.
Learn More
Η ενεργή σεξουαλική ζωή επιδρά στην εμμηνόπαυση της γυναίκας
Ένα στοιχείο της γυναικείας σεξουαλικής λειτουργίας που ακόμα και στις μέρες μας προβληματίζει την ιατρική κοινότητα είναι η ποικιλομορφία που παρατηρείται ως προς την ηλικία έναρξης της εμμηνόπαυσης. Πρόκειται για μία κατάσταση που σε μεγάλο βαθμό καθορίζεται από γενετικούς παράγοντες, ωστόσο πλέον εκτιμάται ότι η διακύμανση που παρατηρείται στην ηλικία εισόδου της γυναίκας στην εμμηνόπαυση είναι, σχεδόν κατά το ήμισυ, και αποτέλεσμα τρόπου ζωής.
Μια παράμετρος που μελετάται τα τελευταία χρόνια στην επιστημονική βιβλιογραφία αφορά τη συσχέτιση ανάμεσα στην οικογενειακή κατάσταση της γυναίκας και στην εμμηνόπαυση με τις έγγαμες ή εκείνες που έχουν σταθερή σχέση συμβίωσης, να «μπαίνουν» στην εμμηνόπαυση αργότερα από ό,τι εκείνες που είναι μόνες. Μια υπάρχουσα υπόθεση εντοπίζει τα αίτια της συσχέτισης αυτής στην συμβίωση ανδρών και γυναικών. Η σκέψη αυτή βασίζεται στην υπόθεση ότι η αυξημένη έκθεση σε αρσενικές φερομόνες (ως αποτέλεσμα της συγκατοίκησης) ενδέχεται να αυξήσει την πιθανότητα εμφάνισης ενός κανονικού εμμηνορροϊκού κύκλου, καθυστερώντας έτσι την εμμηνόπαυση.
Μια νέα πρόταση φέρνει στο επίκεντρο τη σεξουαλική επαφή ως βασικό παράγοντα για την καθυστέρηση της εμμηνόπαυσης, δεδομένου ότι τα ζευγάρια που είναι έγγαμα ή συμβιώνουν έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν σεξουαλική ζωή. Την άποψη αυτή μελέτησε νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2020 στο επιστημονικό περιοδικό Royal Society Open Science. Η μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα σχεδόν 3.000 γυναικών με μέση ηλικία τα 45 έτη.
Οι γυναίκες κλήθηκαν να απαντήσουν, αναφορικά με τους τελευταίους 6 μήνες, σε ερωτήσεις που αφορούσαν:
- τη συχνότητα των σεξουαλικών επαφών
- τα προκαταρκτικά παιχνίδια
- τον αυνανισμό.
Η σεξουαλική επαφή σε εβδομαδιαία βάση ήταν η πιο συνηθισμένη απάντηση, με το 64% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα να ανήκει στην κατηγορία αυτή.
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων φανέρωσε πως οι γυναίκες που έκαναν σεξ σε εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση είχαν περισσότερες πιθανότητες να καθυστερήσουν να «μπουν» στην εμμηνόπαυση, συγκριτικά με τις συνομήλικες που έκαναν πιο αραιά σεξ. Πιο συγκεκριμένα οι γυναίκες με συχνότερες σεξουαλικές επαφές είχαν 28% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν εμμηνοπαυσιακά συμπτώματα.
Οι υπεύθυνοι της μελέτης αναφέρουν ότι τα ευρήματα αυτά ενδέχεται να οφείλονται σε εξελικτικούς-βιολογικούς παράγοντες, εντοπίζοντας μια συσχέτιση ανάμεσα στην πιθανότητα να μείνει έγκυος η γυναίκα και στην εμμηνόπαυση. Συγκεκριμένα υποθέτουν ότι μια σεξουαλικά ανενεργή γυναίκα έχει μηδενικές πιθανότητες να μείνει έγκυος, επομένως η συνέχιση της ωορρηξίας θεωρείται από τη φύση περιττή, άρα διακόπτεται.
Megan Arnot, Ruth Mace. Sexual frequency is associated with age of natural menopause: results from the Study of Women’s Health Across the Nation. Royal Society Open Science, 2020; 7 (1)
Learn More
Μοναξιά και σχέση
Μοναξιά και σχέση είναι δύο λέξεις που στο άκουσμά τους φαντάζουν αντιφατικές. Εύλογα αναρωτιέται κανείς πώς είναι δυνατόν σε μία σχέση, που κάποιος έχει επιλέξει να μοιραστεί τη ζωή του με κάποιον άλλον άνθρωπο, να βιώνει το αίσθημα της μοναξιάς! Και όμως η μοναξιά «χτυπάει» την πόρτα του ζευγαριού, εμβόλιμα μπαίνει στη ζωή του και με περισσή ευκολία απειλεί τη σχέση του και γκρεμίζει τις προσδοκίες του.
Πώς άραγε και για ποιους λόγους φτάνουν δύο άνθρωποι στο σημείο να νιώθουν έτσι; Πολλοί υποστηρίζουν πως η σημερινή εποχή, ο σύγχρονος τρόπος ζωής, το επαγγελματικό άγχος, το κυνήγι της ευμάρειας και του καταναλωτισμού, δυσκολεύουν το άτομο άρα και τη σχέση του με το άλλο φύλο.
Συχνά, οι ίδιοι οι άνθρωποι δημιουργούν μέσα στη σχέση τους τις προϋποθέσεις της μοναξιάς τους. Σταματούν να επικοινωνούν με τον σύντροφό τους, δεν εκφράζουν της αληθινές τους ανάγκες ή τις εκφράζουν με τρόπο αυταρχικό και χρεωστικό, κρύβοντας έτσι ο ένας από τον άλλον τις ανάγκες και τα «θέλω» του. Άλλοτε πάλι επιλέγουν να μιλούν μέσα από τη σιωπή τους. Αρχίζουν να αντιπαθούν τα πράγματα που τους γοήτευαν αρχικά στον άνθρωπο τους και έτσι, ενώ στην αρχή θεωρούσαν για παράδειγμα τον αυθορμητισμό του συντρόφου τους γοητεία, τώρα το μεταφράζουν ως αφέλεια, ανωριμότητα ή αδιαφορία. Εγκλωβίζονται στο άγχος της δικής τους καθημερινότητας και σκεπτόμενοι εγωιστικά, θεωρούν πως ο άλλος δεν είναι ικανός να τους καταλάβει. Η μοναξιά αντανακλάται με γοργούς ρυθμούς και στη σεξουαλική τους ζωή, όπου και αυτή αρχίζει δειλά να «υποφέρει», αφού οι επαφές αραιώνουν δραματικά σε ένα κλίμα συναισθηματικά ψυχρό και σεξουαλικά άγευστο και άχρωμο. Οι ώρες που κάθονται αμίλητοι, προσηλωμένοι μπροστά στην τηλεόρασή είναι η κοινή τους στιγμή… μόνο που ακόμα και τότε ο καθένας είναι αποσυρμένος στις δικές του σκέψεις, εικόνες και όνειρα και βιώνει τη μοναξιά του στον προσωπικό του μικρόκοσμο.
Μέσα από την παραπάνω διαδικασία οδηγούνται οι σύντροφοι στη συναισθηματική μοναξιά, που αφορά ένα αόριστο και γενικευμένο αίσθημα κενού και έλλειψης ικανοποίησης, ενώ η διαπίστωση ότι υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ των προσδοκιών και της ρεαλιστικής απεικόνισης της σχέσης, τους βυθίζει ακόμα πιο πολύ. Στο κλίμα αυτό, όπου κυριαρχεί η σιωπή, η απόσταση, η συναισθηματική ψυχρότητα και τελικά η σεξουαλική απομάκρυνση, οι σύντροφοι αντί να μιλήσουν, επιλέγουν να ζουν βολεμένοι ο καθένας στη μοναξιά του, ακολουθώντας σε μια δυαδική σχέση τη δική του μοναχική πορεία. Επιλέγουν λοιπόν να μιλούν μέσα από τη σιωπή τους, ζώντας μαζί αλλά ουσιαστικά μόνοι…
Η μοναξιά του καθενός είναι σκληρή επιλογή αλλά η μοναξιά της σχέσης είναι αδυσώπητη και προμηνύει το τέλος της…
Θάνος Ασκητής
Learn More
Ανδρόπαυση: Oταν ο άνδρας νομίζει ότι «ξόφλησε»
Νευρικότητα, κατάθλιψη, αϋπνίες και σεξουαλική ανορεξία είναι τα κύρια συμπτώματα της ανδρικής κλιμακτηρίου, με κλειδί την περίφημη τεστοστερόνη
Σύμφωνα με τη διεθνή εταιρεία για τη μελέτη της γήρανσης του άνδρα (ISSAM), ως «ανδρόπαυση» ορίζεται το βιοχημικό σύνδρομο το οποίο συνδέεται με την αύξηση της ηλικίας του άνδρα και χαρακτηρίζεται από βαθμιαία μείωση των επιπέδων των ανδρογόνων στο αίμα. Σχετίζεται με τη σταδιακή μείωση της σεξουαλικής ικανοποίησης ή τη μείωση της γενικότερης ευεξίας του άνδρα. Η τεστοστερόνη είναι η σημαντικότερη ορμόνη του φύλου και παράγεται κυρίως στους όρχεις, αλλά σε μικρότερα ποσοστά και στα επινεφρίδια.
Τόσο η τεστοστερόνη όσο και οι ουσίες που παράγονται από αυτήν επιδρούν σε πολλές φυσικές, πνευματικές και γνωστικές λειτουργίες. Συγκεκριμένα, η τεστοστερόνη επηρεάζει αρκετές παραμέτρους του ανδρικού οργανισμού, όπως τα γεννητικά όργανα, τα οστά, τους μυς, τον εγκέφαλο, το σύστημα παραγωγής στοιχείων του αίματος, το δέρμα και την τριχοφυΐα. Πιο απλά, είναι το λάδι που κρατάει το καντήλι της ζωής του αναμμένο και όχι αυτό στο καντήλι που ανάβει η χήρα στο μνήμα του.
Τα συμπτώματα της ανδρόπαυσης ή της «ανδρικής κλιμακτηρίου» όπως αλλιώς είναι γνωστή (αδόκιμος όρος γιατί η κλιμακτήριος χαρακτηρίζει τη γυναίκα) είναι νευρικότητα, μειωμένη σωματική δύναμη, πτώση της λίμπιντο, ευερεθιστότητα, ευκολοκοπωσία, κατάθλιψη, προβλήματα μνήμης, διαταραχές του ύπνου και θερμοκρασιακές μεταβολές. Ενας σημαντικός παράγοντας της κλινικής εικόνας της ανδρόπαυσης είναι ο υπογοναδισμός. Συσχετίζεται με την ανεπάρκεια των ανδρογόνων, η οποία επηρεάζει τόσο τη λειτουργία των οργάνων του ανδρικού σώματος όσο και την ποιότητα της ζωής γενικά.
Ο άνδρας ωστόσο δεν γερνά. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια δείχνει αρκετά νεανικός και δραστήριος σε σχέση με το χθες, όντας εργαζόμενος και μαχητής ακόμη και πάνω από τα 70 του χρόνια. Σε αντίθεση με την εμμηνόπαυση, η οποία είναι μια άμεση, σαφώς καθορισμένη χρονικά περίοδος και φωτογραφίζει την απόλυτη αναστολή της λειτουργίας των γονάδων, παρ’ όλο που και η γυναίκα εξακολουθεί να δείχνει νέα, δραστήρια και πολύ ποθητή, κυρίως σε νεαρότερους άνδρες, η ανδρόπαυση χαρακτηρίζεται από σταδιακή έναρξη και αργή εξέλιξη, που σε αρκετές περιπτώσεις δεν είναι εμφανής και κλινικά αποτυπωμένη. Γι’ αυτό και η μέση ηλικία διαρκεί πολλά χρόνια…
Νεότερες επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι ανάμεσα στις ηλικίες των 40 και 75 ετών η μείωση των επιπέδων της τεστοστερόνης φτάνει το 30%. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στη δεκαετία των 50 έως 60 ετών το ποσοστό των ανδρών με χαμηλή ολική τεστοστερόνη φτάνει το 15%, στη δεκαετία των 60 έως 70 το 25%, ενώ στη δεκαετία των 70 έως 80 ετών το 35%. Τέλος, σε άνδρες άνω των 80 ετών το ποσοστό ξεπερνάει το 60%. Η χαμηλή παραγωγή τεστοστερόνης από τους όρχεις μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Σε ό,τι αφορά την ανδρόπαυση, όμως, εμφανίζεται σε άνδρες άνω των 45 ετών λόγω βαθμιαίας διαταραχής της λειτουργίας των όρχεων (υποτεστοστεριναιμία).
Μεγάλο ενδιαφέρον όμως έχει η σεξουαλική εικόνα των ανδρών, οι οποίοι μετά τα 40-45 χρόνια της ζωής τους αρχίζουν να νιώθουν σεξουαλική ανασφάλεια και να βλέπουν το πρωί τη στύση τους να μειώνεται ενώ η εικόνα τους βελτιώνεται! Πιο απλά, η ανδρόπαυση φαίνεται να είναι μια θεατρική παράσταση στη ζωή του άνδρα όπου ο ηθοποιός προσπαθεί να παίξει καλύτερα τον ρόλο του, αλλά βλέπει τα καθίσματα της αίθουσας λιγότερο γεμάτα.
Οπως ξέρουμε όλοι, η ανδρόπαυση δεν σημαίνει ότι σταματάει η σεξουαλική ζωή για τον 50άρη και τον 60άρη, ο οποίος ανησυχεί για τις σεξουαλικές επιδόσεις του, ενώ παράλληλα τον απασχολεί και ο εραστής που κρύβει μέσα του καθώς την ίδια περίοδο πρέπει να αντιμετωπίσει και την εμμηνόπαυση της γυναίκας του, γεγονός που του δημιουργεί πρόσθετη αμφισβήτηση.
Χαρακτηριστικό αυτής της κατάστασης ήταν ο 63χρονος που με επισκέφτηκε με θέμα τη στύση του – ενώ η σεξουαλική επιθυμία του εξακολουθούσε να υπάρχει, αισθανόταν ότι δεν ήταν «ο εισβολέας», όπως ανέφερε ο ίδιος, στη σεξουαλική επαφή με τη γυναίκα του.
Η ξηρότητα του κόλπου της, η μειωμένη επιθυμία της μπροστά στο δικό του ημίσκληρο πέος έκαναν το σεξουαλικό σκηνικό τους τραγικό, προσθέτοντας μέσα στη δυσκολία της σεξουαλικής επαφής τους και τους καβγάδες που ερχόντουσαν για να συμπληρώσουν την γκρίνια και τη δυσφορία – τόσο του ίδιου όσο και της συντρόφου του. Και παρότι τα φάρμακα της στυτικής δυσλειτουργίας εξασφαλίζουν μια περήφανη στύση (την επόμενη Κυριακή θα αναφερθώ εκτενέστερα σε αυτό), ο άνδρας ένιωθε «λίγος», ενώ δύσκολα εισχωρούσε στον κόλπο της συντρόφου του, που στεγνός και ανελαστικός του δυσκόλευε αυτή τη διείσδυση. Ετσι, λοιπόν, η ανδρόπαυση συσχετίζεται άμεσα με την εμμηνόπαυση λόγω της μέσης ηλικιακής περιόδου του ζευγαριού και χρειάζεται σωστή διαγνωστική εκτίμηση ως προς την ίδια την πορεία της ανδρόπαυσης, παράλληλα με την ενίσχυση του ζευγαριού που θέλει να διατηρήσει ζωντανή και συστηματική τη σεξουαλική του ζωή. Είμαι σίγουρος ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου πως το κρεβάτι της μέσης ηλικίας εξακολουθεί να είναι ζωηρό και δυνατό χωρίς να χρειάζεται την… ενίσχυση τρίτου προσώπου.
Μια άλλη αλήθεια της ανδρόπαυσης είναι η υπερβολή των ανδρών που στο κατώφλι της μέσης ηλικίας τούς δημιουργείται η αγωνία ότι γερνάνε ενώ η εικόνα και η σύγχρονη αντίληψη είναι πως ένας άνδρας σε αυτή την ηλικία είναι πολύ νέος ακόμα. Αυτή είναι μια πραγματικότητα που διαβάζεται από δύο όψεις. Η μία έχει να κάνει με την ίδια τη ζωή του άνδρα που δεν καπνίζει, δεν πίνει, δεν ξενυχτάει, δεν είναι παχύς και όλα αυτά τα «δεν» που αν τα ακολουθήσει μπορεί να ζήσει περισσότερα και καλύτερα χρόνια.
Η άλλη όψη είναι η βιολογική μεταβολή που υφίσταται, κυρίως, το ανδρογονικό του σύστημα. Γι’ αυτό εξάλλου όλες οι μελέτες της τελευταίας σχεδόν 20ετίας μιλούν για τη θετική επίδραση της τεστοστερόνης κατόπιν ορμονικού προσδιορισμού που πρέπει να χορηγηθεί. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας με τεστοστερόνη είναι απαραίτητος ο έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας, του προφίλ των λιπιδίων, της καρδιαγγειακής ικανότητας και της φυσιολογικής κατάστασης του προστάτη. Στόχος της θεραπείας είναι η αποκατάσταση των επιπέδων της τεστοστερόνης σε φυσιολογικά επίπεδα.
Τα επίπεδα τεστοστερόνης θα πρέπει να ελέγχονται από 3 έως 6 μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας. Πολλές ιατρικές μελέτες διαφωνούν μεταξύ τους ως προς τη χορήγηση τεστοστερόνης σε πιθανή καρκινογένεση του προστάτη, αναμφίβολα όμως όλες συμφωνούν πως σε υπάρχουσα καρκινική εξέλιξη η ορμονική αγωγή χρήζει ιδιαίτερης προσοχής.
Θάνος Ε. Ασκητής
Πηγή: Πρώτο Θέμα
Learn More
Ο καρκίνος και η σεξουαλική λειτουργία
Ο καρκίνος έχει επιπτώσεις στο σύνολο της ζωής του άνδρα που νοσεί και σε πολλές περιπτώσεις επηρεάζει και τη σεξουαλικότητά του. Η επιθυμία για σεξουαλική επαφή είναι το πρώτο πεδίο της σεξουαλικότητας που προσβάλλεται αφού οι αλλαγές της σωματικής εικόνας, η πτώση της ενεργητικότητας, η αγωνία για την επόμενη μέρα αλλά και η πίεση των οικογενειακών και οικονομικών δυσκολιών που συνεπάγεται η ασθένεια, επιβαρύνουν σημαντικά τον καρκινοπαθή. Δεν είναι λοιπόν απίθανο, η διάγνωση του καρκίνου από μόνη της να αποτελέσει ένα ισχυρό πλήγμα για την ψυχολογία και την ερωτική διάθεση του άνδρα. Ωστόσο, εάν ο ασθενής πριν από την εμφάνιση της νόσου είχε μια υγιή σεξουαλική ζωή τότε αυτό αποτελεί έναν καλό προγνωστικό παράγοντα αφού οι πιθανότητες να επανέλθει η ομαλή σεξουαλική δραστηριότητα μετά τη θεραπεία είναι αυξημένες.
Τα ίδια τα συμπτώματα του καρκίνου είναι που πολλές φορές αποτρέπουν έναν άνδρα από το να εμπλακεί σε σεξουαλική δραστηριότητα. Ωστόσο, οι κυριότερες επιπτώσεις του καρκίνου στη σεξουαλική ζωή του άνδρα σχετίζονται κυρίως με την θεραπεία της νόσου. Πιο συγκεκριμένα, η θεραπεία ορισμένων μορφών καρκίνου (ορμονοθεραπεία, χημειοθεραπεία) μπορεί να επιφέρουν κόπωση, πόνο, ναυτία, αδυναμία, ανορεξία, εντερικές διαταραχές, τριχόπτωση, διαταραχές του ύπνου ή και άλλες παρενέργειες που μειώνουν την διάθεση του άνδρα να εμπλακεί στη σεξουαλική επαφή.
Τα πενήντα έτη είναι η ηλικία εκείνη όπου οι πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου αυξάνονται σημαντικά. Οι καρκίνοι που σχετίζονται στενότερα με αλλαγές στη σεξουαλική ζωή του άνδρα είναι ο καρκίνος του προστάτη, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης και ο καρκίνος των όρχεων.
Στην περίπτωση του καρκίνου του προστάτη, η επέμβαση της ολικής προστατεκτομής είναι πιθανό να οδηγήσει σε στυτική δυσλειτουργία αφού πολλές φορές επηρεάζονται τα αγγεία που στηρίζουν τον στυτικό μηχανισμό. Η ορμονοθεραπεία και ακτινοθεραπεία μπορεί επίσης να οδηγήσουν στην απώλεια τις στυτικής ικανότητας αλλά και την αδυναμία εκσπερμάτισης. Τα τελευταία χρόνια, οι νέες χειρουργικές επεμβάσεις περιορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις αρνητικές επιπτώσεις στη σεξουαλική ζωή.
Οι κυριότερες επιπτώσεις από τη χειρουργική επέμβαση για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστεως είναι η μείωση της σεξουαλική επιθυμίας, η μειωμένη ικανότητα για απόκτηση στύσης αλλά και η παλίνδρομη εκσπερμάτιση.
Στην περίπτωση του καρκίνου των όρχεων, η θεραπεία ενδέχεται να οδηγήσει σε μείωση της σεξουαλική επιθυμίας, μείωση της γονιμότητας, στυτική δυσλειτουργία, πρόβλημα κατά την εκσπερμάτιση αλλά και μειωμένη ποσότητα σπέρματος.
Ο άνδρας που έχει «πληγεί» από τον καρκίνο βιώνει ποικίλα συναισθήματα. Αυτά μπορεί να κυμαίνονται από θυμό και άρνηση για αυτό που του συμβαίνει μέχρι και βαθιά λύπη και απογοήτευση. Δεν είναι λίγα επίσης τα άτομα που μοιάζουν να «παραλύουν» όταν τους «χτυπά» αυτή η ασθένεια με συνέπεια να μην μπορούν να ανταποκριθούν και να δραστηριοποιηθούν για τη θεραπεία. Είναι ωφέλιμο το άτομο όταν αισθάνεται ότι βρίσκεται εγκλωβισμένο μέσα στην ασθένεια αυτή να ζητήσει βοήθεια από ψυχολόγο ώστε να μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τα δύσκολα συναισθήματα που επιφέρει η νόσος.
Learn More