Η σεξουαλική μας ζωή ως «εγγυητής» υγείας και ευημερίας
Η σεξουαλική δραστηριότητα είναι μια σημαντική πτυχή των περισσότερων ρομαντικών σχέσεων. Ωστόσο, πολλά ζευγάρια αναφέρουν μείωση της σεξουαλικής δραστηριότητας με την πάροδο του χρόνου και πολλούς λόγους για τους οποίους δεν κάνουν σεξ σε καθημερινή βάση. Εδώ, θα παρουσιάσουμε τα οφέλη που προσφέρει στην υγεία μας η διατήρηση ενεργής σεξουαλικής ζωής, σε όποια ηλικία και φάση ζωής κι αν βρισκόμαστε.
Η σεξουαλική δραστηριότητα συμβάλλει στην υγεία μας γιατί:
Ενισχύει την σύνδεση και τον δεσμό: Η ωκυτοκίνη, γνωστή και ως «ορμόνη της αγάπης» απελευθερώνεται όταν αγγίζουμε, αγκαλιάζουμε τον σύντροφό μας, αλλά και στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Ενισχύει την σύνδεση και έχει αγχολυτική και ηρεμιστική δράση. Τα πιο υψηλά επίπεδα της ορμόνης στη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας τα συναντάμε την στιγμή του οργασμού.
Δημιουργεί συναισθήματα ευφορίας: Η αύξηση της ωκυτοκίνης έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των ενδορφινών. Οι ενδορφίνες έχουν ευφορική και αναλγητική δράση. Εκκρίνονται σε μεγάλες ποσότητες όταν περνάμε ευχάριστες στιγμές, όπως κατά τη σεξουαλική επαφή, κυρίως στον οργασμό. Δημιουργούν αίσθημα δεσμού, άνεσης, εμπιστοσύνης και ικανοποίησης. Η αύξηση των επιπέδων ενδορφίνης κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας θεωρείται ότι συμβάλλει στο δέσιμο και την προσκόλληση μεταξύ των συντρόφων.
Βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου: Μέσα από έρευνες έχει φανεί ότι το σεξ και ο οργασμός βελτιώνουν την ποιότητα του ύπνου. Έπειτα από την έκκριση των ορμονών που μας προσφέρουν συναισθήματα χαλάρωσης, ικανοποίησης και ευτυχίας επέρχεται πιο εύκολα ο ύπνος και μάλιστα είναι πιο ποιοτικός. Άλλωστε μην ξεχνάμε, ότι ο ύπνος αποτελεί βασικό παράγοντα της υγείας και της λειτουργίας του οργανισμού μας.
Ενισχύει το ανοσοποιητικό: Το σεξ αποτελεί μία δραστηριότητα που ενεργοποιεί τους μυς του σώματος, ενισχύει την καρδιακή λειτουργία, καθώς ο καρδιακός ρυθμός και η αρτηριακή πίεση αυξάνονται, προκαλώντας αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος σε όλο το σώμα. Μάλιστα, ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν αυξημένα επίπεδα ανοσοσφαιρίνης Α (μία από τις πέντε τάξεις αντισωμάτων που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανοσία του οργανισμού) έπειτα από τη σεξουαλική επαφή.
Καταληκτικά, η σεξουαλική επαφή μπορεί να συμβάλλει στην υγεία και την ευεξία. Η διατήρηση της ενεργής σεξουαλικής ζωής έχει οφέλη τόσο για την ψυχική, όσο κα για την σωματική υγεία. Το σεξ δίνει χαρά και ικανοποίηση! Όταν ο εγκέφαλός μας χαίρεται, τότε ζούμε και υπάρχουμε, η αυπνία υποχωρεί και το ανοσοποιητικό τροφοδοτείται. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα υψηλά επίπεδα οικειότητας συσχετίζονται αρνητικά με την κατάθλιψη και θετικά με τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και την καρδιαγγειακή υγεία.
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Οικειότητα και σεξ δύο έννοιες αντίθετες ή συμβατές;
Η συναισθηματική οικειότητα είναι η ικανότητα να είμαι ανοιχτός, αλλά και ευάλωτος μπροστά σε ένα άλλο άτομο. Όταν ένα άτομο αποκαλύπτει μία προσωπική και συναισθηματικά φορτισμένη σκέψη, ένα συναίσθημα ή ένα βίωμα που το αφήνει εκτεθειμένο και ευάλωτο, έχει την προσδοκία μίας υποστηρικτικής απάντησης, η ύπαρξη της οποία θα ενθαρρύνει την αυτο-αποκάλυψη και από τα δύο μέλη. Επιπλέον, μπορεί να εκφραστεί και με μη λεκτική επικοινωνία, μέσα από το βλέμμα, το άγγιγμα, τη σωματική επαφή. Με την οικειότητα φτάνουμε πιο κοντά στο να γνωρίσουμε αληθινά τον άλλο, δηλαδή να είμαστε ειλικρινείς, να αναπτύξουμε εμπιστοσύνη, να σεβόμαστε και να εκτιμάμε αμοιβαία, να είμαστε ανεξάρτητοι, αλλά και συνδεδεμένοι.
Η οικειότητα πρέπει να αποτελεί στοιχείο των υγιών συντροφικών σχέσεων και αναπτύσσεται σταδιακά, μέσα από τον χρόνο που μαθαίνουμε τον σύντροφό μας. Η οικειότητα είναι ένας σημαντικός προγνωστικός παράγοντας της μακροπρόθεσμης ικανοποίησης από τη σχέση.
Το ερώτημα είναι όσο περισσότερη οικειότητα, τόσο το καλύτερο; Ποια είναι τα οφέλη και ποια τα όρια που οφείλουμε να διατηρήσουμε, προκειμένου να μην χάσουμε τον ερωτισμό μας;
Η καλή σχέση μπορεί να απομυθοποιήσει τον ερωτισμό μας. Το ζευγάρι που έρχεται πολύ κοντά, μέσα από την καθημερινή επαναληψιμότητα, μπορεί να περιορίσει τις φαντασιώσεις του και να «διαλύσει» τον μύθο της εικόνας που είχε δημιουργήσει για το ταίρι του. Επιπλέον, η ύπαρξη ενός παιδιού μας μετατοπίζει από συντρόφους σε γονείς και τότε έχουμε την πιο δυνατή οικειότητα, ταυτόχρονα, όμως, και την πιο δύσκολη.
Η οικειότητα έρχεται αναπόφευκτα στη σχέση μας με την πάροδο του χρόνου. Υπάρχουν, όμως, κάποια όρια που πρέπει να προσέξουμε προκειμένου να μην ξεφύγουμε από την ερωτική μας σχέση και καταλήξουμε περισσότερο φίλοι, παρά εραστές. Η υπερβολική τριβή με τον άνθρωπό μας, μπορεί να μας οδηγήσει να είμαστε λιγότερο περιποιημένοι και προσεκτικοί μπροστά του, να μιλάμε πιο απερίσκεπτα, να θεωρήσουμε δεδομένη την ύπαρξή του στη ζωή μας και σιγά σιγά να συνειδητοποιήσουμε πως το πάθος έχει «πετάξει» μακριά. Η απάντηση είναι πως η οικειότητα είναι σημαντική, μας δένει και μας εξελίσσει στη σχέση, αρκεί να φροντίζουμε να μην χάσουμε τον ερωτισμό μας.
Τι συμβαίνει, όμως, στο σεξ; Έχει το σεξ μία θέση μέσα στην οικειότητα; Το σεξ αποτελεί μέρος της οικειότητας! Η οικειότητα εμπεριέχει την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια που μας φέρνει πιο κοντά. Η σεξουαλική σύνδεση μπορεί να χρησιμεύει στην έκφραση, αλλά και την επέκταση της οικειότητας. Ωστόσο, η αλήθεια είναι πως η οικειότητα δεν είναι απαιτούμενο για ένα καλό σεξ, αλλά το σεξ με οικειότητα μπορεί να κάνει το ζευγάρι να αισθάνεται συνδεδεμένο συναισθηματικά, μέσα σε ένα απελευθερωμένο ερωτικό παιχνίδι. Το να μπορούμε να μιλάμε ανοιχτά για τις σεξουαλικές μας ανάγκες και προτιμήσεις είναι απαραίτητο για να απολαμβάνουμε μία σεξουαλική σχέση.
Η οικειότητα, λοιπόν, μας επιτρέπει να επικοινωνούμε στον σύντροφό μας «τα θέλω μας» και βελτιώνει σημαντικά τις πιθανότητες να ικανοποιηθούμε!
Δήμητρα Καρυοφύλλη
Κλινική Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Ι.Ψ.Σ.Υ.
Σεξουαλική ζωή του ζευγαριού και συναισθηματική σύνδεση: Μια αμφίδρομη σχέση
Η σεξουαλική επιθυμία και η συναισθηματική σύνδεση δεν συνδέονται πάντα. Για παράδειγμα, μπορεί ένα ζευγάρι σε μια εφήμερη σχέση να έχει σεξουαλικές επαφές εν απουσία συναισθηματικής σύνδεσης. Παρόλα αυτά έχει φανεί πως οι μακροχρόνιες σχέσεις χαρακτηρίζονται και από σεξουαλική επιθυμία και από συναισθηματική σύνδεση.
Το σεξ προωθεί τη συναισθηματική σύνδεση
Αν και η βασική λειτουργία της σεξουαλικής συμπεριφοράς, δηλαδή η αναπαραγωγή, δεν συνδέεται άμεσα με τη συναισθηματική σύνδεση των συντρόφων, αρκετά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης σεξουαλικότητας υποδηλώνουν πως η σεξουαλική συμπεριφορά έχει αναπτυχθεί ώστε να ενισχύει και να διατηρεί τους συναισθηματικούς δεσμούς των σεξουαλικών συντρόφων. Για παράδειγμα, η συνήθης στάση όπου η γυναίκα είναι ξαπλωμένη ανάσκελα και ο άντρας βρίσκεται από πάνω της, επιτρέπει περισσότερα χάδια και φιλιά όπως και τη βλεμματική επαφή των συντρόφων. Οι αγκαλιές και τα φιλιά αυξάνουν την παραγωγή της ορμόνης ωκυτοκίνης που με τη σειρά της ενισχύει περαιτέρω τη συναισθηματική σύνδεση και την τρυφερότητα μεταξύ των συντρόφων. Επίσης, άλλο στοιχείο που φανερώνει πως το σεξ προωθεί τους ψυχικούς δεσμούς των συντρόφων προέρχεται από το χώρο της νευροεπιστήμης. Συγκεκριμένα, έχει παρατηρηθεί πως όταν βιώνουμε σεξουαλική επιθυμία ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου με όταν βιώνουμε αισθήματα αγάπης σε μια ρομαντική σχέση.
Η συναισθηματική σύνδεση καθορίζει τη σεξουαλική συμπεριφορά στις σχέσεις
Η ψυχική σύνδεση και το σεξ φαίνεται να αλληλοεπιδρούν αμφίδρομα έτσι ο τρόπος που τα άτομα συνδέονται συναισθηματικά με τους συντρόφους καθορίζει τα επίπεδα οικειότητας, τρυφερότητας και αλληλεξάρτησης στη σχέση και έτσι μπορεί να συμβάλλει στη σεξουαλική συμπεριφορά και λειτουργία. Τα άτομα που είναι συνδεδεμένα με τους συντρόφους τους με ασφαλή δεσμό, τους θεωρούν ως συναισθηματικά διαθέσιμους και φροντιστικούς, ενώ τείνουν να έχουν σεξουαλικές επαφές ώστε να ενισχύσουν τη συναισθηματική σύνδεση στη σχέση τους και να εκφράζουν την αγάπη τους. Αντίθετα, τα άτομα που είναι συνδεδεμένα με τους συντρόφους τους με ανασφαλή τρόπο τείνουν να αντιμετωπίζουν σεξουαλικές δυσλειτουργίες. Για παράδειγμα, άτομα που νιώθουν ανασφάλεια σε σχέση με τα αισθήματα που τρέφει ο σύντροφος τους για αυτούς ή άτομα που φοβούνται την οικειότητα και είναι συναισθηματικά αποστασιοποιημένα μπορεί να παρουσιάσουν μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και ικανοποίηση.
Έτσι στο πλαίσιο των σχέσεων, η σεξουαλική συμπεριφορά έχει την ικανότητα να εγκαθιδρύει και στη συνέχεια να διατηρεί τη συναισθηματική σύνδεση των συντρόφων. Με τη σειρά της η ψυχική επαφή και η επικοινωνία μπορούν να εγγυηθούν μια καλύτερη σεξουαλική ζωή.
Λαφαζάνη Περσεφόνη
Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ
Πηγή: Birnbaum, G. E., & Reis, H. T. (2019). Evolved to be connected: The dynamics of attachment and sex over the course of romantic relationships. Current Opinion in Psychology, 25, 11–15.
Learn More