Ήλιος, τεστοστερόνη και σεξ
Το καλοκαίρι είναι εδώ, φέρνοντας μαζί του ηλιόλουστα, ζεστά πρωινά, ζωηρές σκέψεις για βραδινές περιπλανήσεις, γνώριμες μυρωδιές και μια ανεβασμένη διάθεση που υπόσχεται νέες εμπειρίες και χαμόγελα! Μαζί με το καλοκαίρι και ο ήλιος, που όσο δυνατός και να είναι, αποτελεί έμπνευση για σύντομες αποδράσεις από την καθημερινότητα, ζωντανεύοντας τα χρώματα… από το φιλμ της ζωής μας!
Το περισσότερο φως κατά τη διάρκεια της μέρας στους καλοκαιρινούς μήνες, φέρνει και πρακτικές αλλαγές στο πρόγραμμα του ύπνου και της διατροφής μας, αλλά και στην σεξουαλική μας διάθεση, η οποία αφυπνίζεται αισθητηριακά και ζητάει περισσότερη επαφή και επικοινωνία (φλερτ-γνωριμίες).
Η σημασία του ήλιου στην ανθρώπινη ζωή, ήταν γνωστή από τα αρχαία χρόνια.
Ανά τους αιώνες ο ήλιος ,ως πηγή ζωής, λατρεύτηκε από πολλές θρησκείες καιπολιτισμούς σε όλο τον κόσμο. Επιπρόσθετα, είχε ταυτιστεί με την ευημερία και συσχετίστηκε με το δίπολο φως (ημέρα)-σκοτάδι (νύχτα) και αυτόματα με τη ζωή και το θάνατο. Στην αρχαία Ελλάδα, του είχαναποδοθεί θεϊκές ιδιότητες και η λατρεία του «αποτυπωνόταν» σε αγάλματα και γραπτές αναφορές (ο Όμηρος μιλά για τον ηλιακό τιτάνα Υπερίωνα και τον Απόλλωνα ως θεό του ήλιου).
Μεταβαίνοντας στο σήμερα, οι σύγχρονες επιστημονικές έρευνες που μελετούν το ανθρώπινο βιολογικό μας ρολόι, παρουσιάζουν τις ευεργετικές ιδιότητες του ήλιου, μαζί με τον ύπνο και την τροφή, τόσο στην σωματική όσο και στην ψυχική υγεία (κιρκάδιοι ρυθμοί και ψυχοσωματική λειτουργία).
Ο ήλιος αποτελεί την κύρια πηγή της βιταμίνης D, η οποία είναι πολύτιμη για τον ανθρώπινο οργανισμό και παράγεται όταν οι ηλιακές ακτίνες ακουμπήσουν το δέρμα μας. Το πλεόνασμα αυτής της βιταμίνης αποθηκεύεται στο λιπώδη ιστό για μελλοντική χρήση αλλά δεν επαρκεί για όλο το χρόνο μιας και κατά την χειμερινή περίοδο, δεν λαμβάνουμε επαρκείς ποσότητες ηλιακής ακτινοβολίας. Όσο ισορροπημένη και να είναι η διατροφή μας δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ποσότητα και ποιότητα βιταμίνης D που λαμβάνουμε από τον ήλιο. Για αυτό το λόγο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτείνει την καθημερινή έκθεση του προσώπου και των χεριών μας στον ήλιο 15-30 λεπτά (ανάλογα την εποχή). Η έλλειψή της συγκεκριμένης βιταμίνης, έχει συνδεθεί με ασθένειες όπως οστεοπόρωση, διαβήτης, υπέρταση, προβλήματα στο καρδιαγγειακό σύστημα, χαμηλή λίμπιντο, αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού ακόμη και με μορφές καρκίνου.
Η έλλειψηβιταμίνης D φαίνεται όμως, να εμπλέκεται και σε σεξουαλικής φύσεως δυσλειτουργίες! Σε μια πρόσφατη μελέτη από το American Heart Association, με δείγμα 3.486 άνδρες, ηλικίας άνω των 20 ετών, βρέθηκε πως τα άτομα που είχαν πρόβλημα με τη στύση τους εξαιτίας οργανικών παθήσεων (καρδιαγγειακά προβλήματα) είχαν χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D. Επίσης όσο πιο χαμηλότερα ήταν τα επίπεδα, τόσο μεγαλύτερο ήταν το στυτικό πρόβλημα.
Τα ευρήματα αυτά είχε υποστηρίξει αναλυτικότερα και μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Sexual Medicine, παρουσιάζοντας πως η στυτική δυσλειτουργία συνδέεται με την έλλειψη της συγκεκριμένης βιταμίνης, μέσω του ενδοθηλιακού μηχανισμού. Οι επιστήμονες παρουσίασαν μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ έλλειψης βιταμίνης D και αγγειακής αιτιολογίας στυτικής διαταραχής. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης D, διαταράσσουν τις οδούς του νιτρικού οξειδίου του αζώτου (ΝΟ), που είναι υπεύθυνο για τη διατήρηση της υγιούς αγγειακής λειτουργίας. Επιπλέον τα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης αυτής, επηρεάζουν γονίδια που εμπλέκονται στην ενδοθηλιακό σύστημα, μέσω εμφάνισης δυσλειτουργιών στους ενδοθηλιακούς υποδοχείς που ενισχύουν την απελευθέρωση του ΝΟ.Πώς συνδέεται όμως με δυσλειτουργίες στη στύση του άνδρα; Η παραγωγή του ΝΟ, εμπλέκεται στον μηχανισμό για την χαλάρωση των σηραγγωδών σωμάτων του πέους, ώστε να υπάρξει εισροή αίματος και να επιτευχθεί η στύση. Επομένως, η έλλειψη της βιταμίνης επιδρά στους μηχανισμούς που εμπλέκονται στη φάση διέγερσης στον άνδρα. Η έρευνα αυτή, σημειώνει επίσης πως τα μειωμένα επίπεδα βιταμίνης D, αποτελούν προγνωστικό παράγοντα για εμφάνιση καρδιαγγειακών προβλημάτων και μελλοντικών σεξουαλικών δυσλειτουργιών.
Η συγκεκριμένη όμως βιταμίνη, φαίνεται να συσχετίζεται και με την σεξουαλική επιθυμία (libido), η οποία τους καλοκαιρινούς μήνες αυξάνεται. Με ποιο τρόπο όμως; Στον άνδρα η μειωμένη ερωτική επιθυμία οφείλεται κατά κύριο λόγο σε χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Σύμφωνα με έρευνα, 382 ατόμων, η βιταμίνη D φάνηκε να επηρεάζει τα συνολικά επίπεδα τεστοστερόνης. Οι συμμετέχοντες με μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης και SHBG (ορμόνη που σχετίζεται με την σεξουαλική επιθυμία), βρέθηκαν να έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D. Επιπλέον, η χορήγηση της συγκεκριμένης βιταμίνης, σε άτομα με υπογοναδισμό, φάνηκε να έχει ισχυρό αποτέλεσμα, αυξάνοντας τα επίπεδα τεστοστερόνης. Οι επιστήμονες εξετάζουν το ενδεχόμενο της χορήγησης αυτού του τύπου βιταμίνης ως εναλλακτικό τρόπο της θεραπείας με τεστοστερόνη, αποφεύγοντας έτσι πιθανές παρενέργειες.
Συνοψίζοντας, φαίνεται πως οι ευεργετικές ιδιότητες του ήλιου δεν σταματούν στην ενίσχυση της διάθεσής μας (αυξάνει τα επίπεδα σεροτονίνης) και στην θωράκιση του οργανισμού από παθήσεις αλλά επηρεάζουν τους μηχανισμούς που εμπλέκονται στην ομαλή σεξουαλική λειτουργία. Η ανεπάρκεια ή απουσία βιταμίνης D συναντάται συχνότερα σε άτομα των βόρειων χωρών (μειωμένη έκθεση σε ήλιο), σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και σε αυτούς που δουλεύουν σε κλειστούς χώρους εργασίας. Παρόλα αυτά, η έκθεση στον ήλιο θα πρέπει να είναι ελεγχόμενη, ειδικά στην χώρα μας όπου η ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες (καρκίνος του δέρματος).
Έτσι λοιπόν η καλοκαιρινή ξαπλώστρα, μπορεί να έχει ενοχοποιηθεί αρκετά για την αρνητική επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας, φαίνεται όμως ότι για μικρό χρονικό διάστημα και με την απαραίτητη αντηλιακή προστασία κάνει καλό και βοηθάει αρκετά τόσο στην ψυχική όσο και στη σωματική μας ευεξία. Εξάλλου, απορία δημιουργεί η διαπίστωση στη χώρα μας, πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζουν στις εξετάσεις τους χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Dκαι αναζητούν συμπληρώματα D3, για να διορθώσουν την υποβιταμίνωση. Αυτό δείχνει ότι στη χώρα του ήλιου δεν τα πάμε καλά με τη βιταμίνη D και πιθανά να χρειαζόμαστε να την ελέγχουμε κατά τακτά χρονικά διαστήματα.
Γενικά ο τρόπος ζωής μας, η διατροφή μας, η έλλειψη άσκησης φαίνεται ότι συσχετίζεται η δράση της βιταμίνης D, που πολλές σύγχρονες μελέτες την φέρνουν στο προσκήνιο ως σημαντική και αναγκαία για την καθημερινή μας ευεξία…
Θάνος Ε. Ασκητής
Πηγή: Πρώτο Θέμα
Learn More
Ανδρόπαυση: Oταν ο άνδρας νομίζει ότι «ξόφλησε»
Νευρικότητα, κατάθλιψη, αϋπνίες και σεξουαλική ανορεξία είναι τα κύρια συμπτώματα της ανδρικής κλιμακτηρίου, με κλειδί την περίφημη τεστοστερόνη
Σύμφωνα με τη διεθνή εταιρεία για τη μελέτη της γήρανσης του άνδρα (ISSAM), ως «ανδρόπαυση» ορίζεται το βιοχημικό σύνδρομο το οποίο συνδέεται με την αύξηση της ηλικίας του άνδρα και χαρακτηρίζεται από βαθμιαία μείωση των επιπέδων των ανδρογόνων στο αίμα. Σχετίζεται με τη σταδιακή μείωση της σεξουαλικής ικανοποίησης ή τη μείωση της γενικότερης ευεξίας του άνδρα. Η τεστοστερόνη είναι η σημαντικότερη ορμόνη του φύλου και παράγεται κυρίως στους όρχεις, αλλά σε μικρότερα ποσοστά και στα επινεφρίδια.
Τόσο η τεστοστερόνη όσο και οι ουσίες που παράγονται από αυτήν επιδρούν σε πολλές φυσικές, πνευματικές και γνωστικές λειτουργίες. Συγκεκριμένα, η τεστοστερόνη επηρεάζει αρκετές παραμέτρους του ανδρικού οργανισμού, όπως τα γεννητικά όργανα, τα οστά, τους μυς, τον εγκέφαλο, το σύστημα παραγωγής στοιχείων του αίματος, το δέρμα και την τριχοφυΐα. Πιο απλά, είναι το λάδι που κρατάει το καντήλι της ζωής του αναμμένο και όχι αυτό στο καντήλι που ανάβει η χήρα στο μνήμα του.
Τα συμπτώματα της ανδρόπαυσης ή της «ανδρικής κλιμακτηρίου» όπως αλλιώς είναι γνωστή (αδόκιμος όρος γιατί η κλιμακτήριος χαρακτηρίζει τη γυναίκα) είναι νευρικότητα, μειωμένη σωματική δύναμη, πτώση της λίμπιντο, ευερεθιστότητα, ευκολοκοπωσία, κατάθλιψη, προβλήματα μνήμης, διαταραχές του ύπνου και θερμοκρασιακές μεταβολές. Ενας σημαντικός παράγοντας της κλινικής εικόνας της ανδρόπαυσης είναι ο υπογοναδισμός. Συσχετίζεται με την ανεπάρκεια των ανδρογόνων, η οποία επηρεάζει τόσο τη λειτουργία των οργάνων του ανδρικού σώματος όσο και την ποιότητα της ζωής γενικά.
Ο άνδρας ωστόσο δεν γερνά. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια δείχνει αρκετά νεανικός και δραστήριος σε σχέση με το χθες, όντας εργαζόμενος και μαχητής ακόμη και πάνω από τα 70 του χρόνια. Σε αντίθεση με την εμμηνόπαυση, η οποία είναι μια άμεση, σαφώς καθορισμένη χρονικά περίοδος και φωτογραφίζει την απόλυτη αναστολή της λειτουργίας των γονάδων, παρ’ όλο που και η γυναίκα εξακολουθεί να δείχνει νέα, δραστήρια και πολύ ποθητή, κυρίως σε νεαρότερους άνδρες, η ανδρόπαυση χαρακτηρίζεται από σταδιακή έναρξη και αργή εξέλιξη, που σε αρκετές περιπτώσεις δεν είναι εμφανής και κλινικά αποτυπωμένη. Γι’ αυτό και η μέση ηλικία διαρκεί πολλά χρόνια…
Νεότερες επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι ανάμεσα στις ηλικίες των 40 και 75 ετών η μείωση των επιπέδων της τεστοστερόνης φτάνει το 30%. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στη δεκαετία των 50 έως 60 ετών το ποσοστό των ανδρών με χαμηλή ολική τεστοστερόνη φτάνει το 15%, στη δεκαετία των 60 έως 70 το 25%, ενώ στη δεκαετία των 70 έως 80 ετών το 35%. Τέλος, σε άνδρες άνω των 80 ετών το ποσοστό ξεπερνάει το 60%. Η χαμηλή παραγωγή τεστοστερόνης από τους όρχεις μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Σε ό,τι αφορά την ανδρόπαυση, όμως, εμφανίζεται σε άνδρες άνω των 45 ετών λόγω βαθμιαίας διαταραχής της λειτουργίας των όρχεων (υποτεστοστεριναιμία).
Μεγάλο ενδιαφέρον όμως έχει η σεξουαλική εικόνα των ανδρών, οι οποίοι μετά τα 40-45 χρόνια της ζωής τους αρχίζουν να νιώθουν σεξουαλική ανασφάλεια και να βλέπουν το πρωί τη στύση τους να μειώνεται ενώ η εικόνα τους βελτιώνεται! Πιο απλά, η ανδρόπαυση φαίνεται να είναι μια θεατρική παράσταση στη ζωή του άνδρα όπου ο ηθοποιός προσπαθεί να παίξει καλύτερα τον ρόλο του, αλλά βλέπει τα καθίσματα της αίθουσας λιγότερο γεμάτα.
Οπως ξέρουμε όλοι, η ανδρόπαυση δεν σημαίνει ότι σταματάει η σεξουαλική ζωή για τον 50άρη και τον 60άρη, ο οποίος ανησυχεί για τις σεξουαλικές επιδόσεις του, ενώ παράλληλα τον απασχολεί και ο εραστής που κρύβει μέσα του καθώς την ίδια περίοδο πρέπει να αντιμετωπίσει και την εμμηνόπαυση της γυναίκας του, γεγονός που του δημιουργεί πρόσθετη αμφισβήτηση.
Χαρακτηριστικό αυτής της κατάστασης ήταν ο 63χρονος που με επισκέφτηκε με θέμα τη στύση του – ενώ η σεξουαλική επιθυμία του εξακολουθούσε να υπάρχει, αισθανόταν ότι δεν ήταν «ο εισβολέας», όπως ανέφερε ο ίδιος, στη σεξουαλική επαφή με τη γυναίκα του.
Η ξηρότητα του κόλπου της, η μειωμένη επιθυμία της μπροστά στο δικό του ημίσκληρο πέος έκαναν το σεξουαλικό σκηνικό τους τραγικό, προσθέτοντας μέσα στη δυσκολία της σεξουαλικής επαφής τους και τους καβγάδες που ερχόντουσαν για να συμπληρώσουν την γκρίνια και τη δυσφορία – τόσο του ίδιου όσο και της συντρόφου του. Και παρότι τα φάρμακα της στυτικής δυσλειτουργίας εξασφαλίζουν μια περήφανη στύση (την επόμενη Κυριακή θα αναφερθώ εκτενέστερα σε αυτό), ο άνδρας ένιωθε «λίγος», ενώ δύσκολα εισχωρούσε στον κόλπο της συντρόφου του, που στεγνός και ανελαστικός του δυσκόλευε αυτή τη διείσδυση. Ετσι, λοιπόν, η ανδρόπαυση συσχετίζεται άμεσα με την εμμηνόπαυση λόγω της μέσης ηλικιακής περιόδου του ζευγαριού και χρειάζεται σωστή διαγνωστική εκτίμηση ως προς την ίδια την πορεία της ανδρόπαυσης, παράλληλα με την ενίσχυση του ζευγαριού που θέλει να διατηρήσει ζωντανή και συστηματική τη σεξουαλική του ζωή. Είμαι σίγουρος ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου πως το κρεβάτι της μέσης ηλικίας εξακολουθεί να είναι ζωηρό και δυνατό χωρίς να χρειάζεται την… ενίσχυση τρίτου προσώπου.
Μια άλλη αλήθεια της ανδρόπαυσης είναι η υπερβολή των ανδρών που στο κατώφλι της μέσης ηλικίας τούς δημιουργείται η αγωνία ότι γερνάνε ενώ η εικόνα και η σύγχρονη αντίληψη είναι πως ένας άνδρας σε αυτή την ηλικία είναι πολύ νέος ακόμα. Αυτή είναι μια πραγματικότητα που διαβάζεται από δύο όψεις. Η μία έχει να κάνει με την ίδια τη ζωή του άνδρα που δεν καπνίζει, δεν πίνει, δεν ξενυχτάει, δεν είναι παχύς και όλα αυτά τα «δεν» που αν τα ακολουθήσει μπορεί να ζήσει περισσότερα και καλύτερα χρόνια.
Η άλλη όψη είναι η βιολογική μεταβολή που υφίσταται, κυρίως, το ανδρογονικό του σύστημα. Γι’ αυτό εξάλλου όλες οι μελέτες της τελευταίας σχεδόν 20ετίας μιλούν για τη θετική επίδραση της τεστοστερόνης κατόπιν ορμονικού προσδιορισμού που πρέπει να χορηγηθεί. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας με τεστοστερόνη είναι απαραίτητος ο έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας, του προφίλ των λιπιδίων, της καρδιαγγειακής ικανότητας και της φυσιολογικής κατάστασης του προστάτη. Στόχος της θεραπείας είναι η αποκατάσταση των επιπέδων της τεστοστερόνης σε φυσιολογικά επίπεδα.
Τα επίπεδα τεστοστερόνης θα πρέπει να ελέγχονται από 3 έως 6 μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας. Πολλές ιατρικές μελέτες διαφωνούν μεταξύ τους ως προς τη χορήγηση τεστοστερόνης σε πιθανή καρκινογένεση του προστάτη, αναμφίβολα όμως όλες συμφωνούν πως σε υπάρχουσα καρκινική εξέλιξη η ορμονική αγωγή χρήζει ιδιαίτερης προσοχής.
Θάνος Ε. Ασκητής
Πηγή: Πρώτο Θέμα
Learn More